DASAR DAN ANALISIS FISKAL

PENGENALAN

Dasar fiskal kerajaan bukan sahaja membantu memungut sumber tetapi dapat digunakan bagi tujuan meningkatkan taraf hidup di kalangan golongan miskin. Kerajaan juga membelanjakan hasil kerajaan dalam bentuk projek-projek yang boleh meningkatkan kualiti hidup dan keupayaan menambahkan pendapatan rakyat terutamanya golongan miskin. Barang dan perkhidmatan yang membawa implikasi sosial yang besar sewajarnya disediakan oleh kerajaan supaya membolehkan semua pihak mendapat faedah. Rakyat diberi peluang mendapatkannya secara percuma atau pada kadar bayaran yang rendah. Tanpa pembiayaan ini mungkin menyebabkan golongan miskin tidak mampu menikmati taraf hidup yang lebih baik kerana pihak swasta akan mengenakan bayaran yang tinggi bagi menjual barangan berkenaan.

Salah satu cara yang dapat digunakan oleh kerajaan untuk mengatasi masalah lompang inflasi dan deflasi ialah melalui dasar fiskal. Dasar fiskal ini boleh digunakan melalui tiga cara iaitu : -

a) Mengubah cukai

Perubahan cukai dapat dilakukan ke atas cukai-cukai yang dikutip daripada individu atau firma. Untuk menghadapi pengangguran, kerajaan akan mengurangkan cukai. Cukai yang lebih rendah akan menyebabkan pendapatan boleh guna rumahtangga bertambah dan dapat meningkatkan penggunaan. Ia juga menyebabkan keuntungan selepas cukai bertambah dan lebih banyak wang dapat digunakan untuk membuat pelaburan.

b) Mengubah perbelanjaan kerajaan

Dalam masa inflasi, kerajaan perlu mengurangkan perbelanjaannya bagi menurunkan perbelanjaan agregat dan mengurangkan kadar inflasi. Pada masa berlakunya kadar pengangguran yang tinggi, kerajaan akan bertindak menambahkan perbelanjaan agregat supaya dapat menggalakkan perkembangan aktiviti ekonomi. Walau bagaimanapun, kebanyakan negara selalunya membuat pertimbangan yang teliti sebelum melaksanakan dasar ini disebabkan beberapa kesan buruk yang mungkin timbul. Hal ini berlaku kerana kerajaan terpaksa meminjam dan menambahkan hutang negara untuk membiayai peningkatan dalam perbelanjaan sedangkan pinjaman secara berterusan dan dalam jumlah yang banyak akan menyebabkan berlakunya inflasi pula. Keadaan akan menjadi lebih buruk jika kerajaan perlu meminjam daripada sumber luar negeri kerana jumlah matawang asing yang banyak perlu disediakan untuk membayar pinjaman dan faedahnya.

c) Mengubah cukai dan perbelanjaan kerajaan secara serentak

Teknik ini boleh dilakukan melalui dua cara iaitu dengan mengubah cukai dan perbelanjaan kerajaan ke arah yang bertentangan, iaitu apabila cukai dinaikkan maka perbelanjaan kerajaan dikurangkan dan sebaliknya. Ataupun, cukai dan perbelanjaan kerajaan berubah ke arah bersamaan. Tujuan teknik kedua ialah untuk mencapai belanjawan berimbang.

Kedudukan kewangan Malaysia dalam tahun-tahun akan datang bergantung kepada usaha untuk meningkatkan hasil cukai, meningkatkan produktiviti perbelanjaan awam, meningkatkan tabungan, dan memperbaiki kecekapan perusahaan-perusahaan awam. Langkah-langkah ini akan dapat mengurangkan jurang fiskal yang wujud dan mengecilkan saiz hutang awam. Salah satu cara yang perlu dilakukan untuk meningkatkan keupayaan cukai ialah mengubah suai perbelanjaan awam. Selain daripada meningkatkan hasil cukai, langkah-langkah untuk memperbaiki imbangan belanjawan melibatkan usaha-usaha untuk mengurangkan perbelanjaan yang membazir atau meningkatkan produktiviti sektor awam. Ini tidak bermaksud perbelanjaan awam perlu dikurangkan bagi semua aktiviti sektor awam kerana langkah seperti ini akan menjejaskan keupayaan produktif sektor-sektor berkenaan dan juga mengurangkan kebajikan awam. Pengurangan perbelanjaan sepatutnya ditujukan kepada perbelanjaan yang memberikan faedah yang kecil kepada masyarakat atau yang melibatkan kos yang terlalu tinggi. Untuk menentukan aktiviti mana yang perlu diteruskan dan yang mana perlu dikecilkan, kajian yang menyeluruh secara tahunan bagi semua aktiviti sektor awam perlu dilakukan.

ISU : Masalah Akauntabiliti dan Integriti Dalam Pengurusan Kewangan

Akauntabiliti merujuk kepada kewajipan penjawat awam dalam menjalankan tugas yang dipertanggungjawabkan mengikut undang-undang, prosedur dan arahan yang berkuat kuasa yang ditetapkan. Akauntabiliti penting bagi memastikan tugas-tugas yang dilaksanakan mencapai objektif yang telah ditetapkan dan tiada pembaziran yang menjejaskan sumber-sumber awam. Integriti pula dikaitkan dengan nilai-nilai murni seperti jujur, amanah, telus, tulus, adil dan saksama, berkecuali dan kebolehpercayaan. Penjawat awam yang mempunyai dan mengamalkan prinsip ini tidak bersikap mementingkan diri sendiri sebaliknya lebih mengutamakan kepentingan orang ramai.

Prinsip akauntabiliti dan integriti penting dan perlu dihayati dan dijadikan amalan oleh setiap penjawat awam. Sekiranya prinsip-prinsip ini tidak dititikberatkan dalam pengurusan kewangan, maka penyelewengan, salah laku, penipuan, rasuah dan penyalahgunaan kuasa akan mudah berlaku. Prinsip akauntabiliti dan integriti memainkan peranan utama dan menyumbang ke arah kualiti dan imej sesuatu agensi Kerajaan.

Perolehan Kerajaan merujuk kepada proses mendapatkan input-input yang diperlukan oleh sesebuah organisasi dengan cekap pada kos yang paling menguntungkan (value for money) dan memenuhi keperluan pelanggan. Ia hendaklah dilaksanakan secara terbuka, adil dan saksama kepada semua pembekal dan kontraktor yang berkelayakan dan diuruskan dengan cekap dan teratur tertakluk kepada undang-undang, prosedur dan arahan yang berkuat kuasa seperti Akta Prosedur Kewangan 1957, Arahan Perbendaharaan, Pekeliling dan Surat Pekeliling Perbendaharaan. Ia bertujuan untuk memastikan perolehan yang dibuat adalah paling menguntungkan dan memenuhi matlamat value for money bagi setiap ringgit yang dibelanjakan.

Secara keseluruhannya, akauntabiliti dan integriti dalam pengurusan kewangan menjamin bahawa wang awam dapat diuruskan dengan cekap. Tanpa kedua-dua prinsip ini dalam diri penjawat awam, maka akan terjadilah pembaziran penggunaan sumber manusia, kewangan dan masa, kelewatan dalam menyiapkan sesuatu projek, mengurangkan keyakinan orang awam terhadap pengurusan kewangan Kerajaan khususnya dan perkhidmatan awam amnya dan seterusnya membuka peluang untuk berlakunya penyelewengan, rasuah, salah laku dan salah guna kuasa.

Terdapat berbagai isu yang menggugat integriti perkhidmatan awam Malaysia. Yang paling kerap dibincangkan ialah rasuah, salah guna kuasa dan penyelewengan. Kita sedia maklum, Kerajaan berpendirian zero tolerance terhadap rasuah, serta mengambil langkah-langkah tegas bagi menanganinya. Namun begitu, berdasarkan rekod Suruhanjaya Pencegahan Rasuah Malaysia (SPRM), secara amnya statistik aduan mengenai rasuah, salah guna kuasa dan penyelewengan menunjukkan peningkatan sejak enam tahun kebelakangan ini. Tohmahan atau maklumat paling banyak diterima adalah terhadap kakitangan awam, berbanding kumpulan yang lain, seperti orang awam, ahli politik atau anggota pentadbiran, dan pekerja swasta. Selain itu, statistik mengenai tangkapan berkaitan rasuah oleh SPRM menunjukkan bahawa lebih ramai kakitangan awam ditangkap berbanding sektor swasta dan orang awam. Ini adalah isu integriti yang menjejaskan imej perkhidmatan awam khasnya, dan Kerajaan amnya. 

Isu integriti juga telah dibangkitkan di dalam laporan Ketua Audit Negara. Teguran yang lazim disebut ialah mengenai kelemahan dalam pengurusan kewangan, pengurusan hasil, perancangan dan pemantauan, serta mengawal perbelanjaan. Ini mengakibatkan kerugian dan krisis keyakinan terhadap Kerajaan, dan sekali gus mencemarkan imej perkhidmatan awam. Ketua Audit Negara juga menegur mengenai “..... recurring weaknesses in financial management reflect that the actions taken to overcome the various issues raised by the Auditor General were neither comprehensive nor implemented on a continuous basis.”[1]

MASALAH KAJIAN.

CPI merupakan indeks persepsi rasuah yang telah dikeluarkan oleh Transparency International (TI), sebuah badan bukan Kerajaan (NGO) yang berpangkalan di Berlin, Jerman sejak dari tahun 1995. Apabila CPI diperkenalkan pada tahun 1995, Malaysia berada di kedudukan ke-23 daripada 41 yang dikaji dengan skor mata 5.28.  Kedudukan negara dalam CPI mula menurun ke tangga ke-26 (1996), tangga ke-32 (1997) dan terus merosot ke kedudukan 56 dalam tempoh 15 tahun sejak CPI diperkenalkan.

Dari segi skor pula, skor terbaik yang pernah dicapai adalah dalam tahun 1996 iaitu skor 5.32 manakala skor yang paling rendah pula adalah pada tahun 2011 iaitu skor 4.3.  Walaupun Malaysia merosot dari segi kedudukannya, secara umumnya skor Malaysia masih berada di peringkat pertengahan.  Di samping itu bilangan negara yang dikaji perlu juga diambil kira di mana 178 negara terlibat dalam CPI 2010 berbanding 41 negara pada tahun 1995.  Kedudukan Malaysia dalam CPI, bilangan negara yang terlibat dan skor mata yang diperoleh dari tahun 1995 hingga 2011 adalah sebagaimana dalam Jadual 1 seperti di Lampiran[2].

CARTA PAI 1 : STATISTIK TANGKAPAN PENJAWAT AWAM YANG TERLIBAT DENGAN RASUAH BAGI TAHUN 2009 – 2011.

SUMBER :PORTAL RASMI SPRM Kemaskini Terakhir pada 01/11/2012

Pada tahun 2009 sebanyak 190 penjawat awam telah ditangkap kerana terlibat dengan rasuah, dan ia terus meningkat pada tahun 2010 dengan tangkapan seramai 293 orang dan juga turut meningkat pada tahun 2010 dengan 323 orang. Bagi 3 tahun terakir menunjukkan peningkatan yang ketara dalam tangkapan penjawat awam yang terlibat dengan rasuah. Manakala pada tahun 2012 sebanyak 383 penjawat awam telah ditangkap oleh SPRM kerana terlibat dengan rasuah atau salah guna kuasa adalah lebih tinggi daripada tangkapan orang awam seramai 254 orang seperti di Jadual 2 seperti di Lampiran[3].

Berdasarkan Carta Pai 1 dan Jadual 1 seperti di lampiran, saya dapat merumuskan bahawa dari tahun 2009 sehingga tahun 2012, berlaku peningkatan dalam jumlah tangkapan penjawat awam oleh Suruhanjaya Pencegahan Rasuah Malaysia. Trend ini begitu membimbangkan kerana penjawat awam merupakan nadi penggerak kerajaan dalam menguruskan wang awam dan menyampaikan perkhidmatan kepada rakyat. Kes-kes tangkapan oleh SPRM ini melibatkan kegiatan rasuah, salah guna kuasa dan juga penyelewengan. Akibatnya kedudukan Negara kita dalam Indeks Persepsi Rasuah yang dikeluarkan oleh agensi antarabangsa menunjukkan kedudukan Malaysia dalam Corruption Perception Index dari tahun 2009 sehingga tahun 2012 tidak banyak yang berubah. Walau ada turun naik rangking tapi Malaysia masih di kalangan rangking 50-60 ke atas.

OBJEKTIF KAJIAN

Objektif Kajian adalah untuk mengenal pasti isu-isu yang melibatkan integrity dan akauntabaliti dalam pengurusan kewangan Negara sama ada ia diuruskan dengan cekap, ekonomi, berkesan serta dibelanjakan mengikut peraturan yang ditetapkan. Sebenarnya kerajaan memperuntukkan jutaan ringgit setiap tahun dalam perbelanjaan mengurus dan juga perbelanjaan pembangunan. Namun disebalik itu terdapat beberapa kelemahan dalam pengurusan kewangan Negara berdasarkan Laporan Ketua Audit Negara di mana setiap tahun berlaku kes penyelewengan dan pemborosan wang rakyat. Rakyat pada hari ini semakin pintar dan mudah mendapatkan maklumat. Rakyat mahukan penjelasan bagi setiap ringgit yang dibelanjakan sama ada betul atau tidak. Ini kerana pentadbiran kewangan dan pengurusan yang tidak cekap boleh mengundang bahaya kepada ekonomi Negara kita. Selain mengenal pasti punca masalah, kajian ini mencadangkan langkah penyelesaian  kepada masalah tersebut. Walaubagaimanapun, faktor manusia adalah amat penting kerana manusia itu sendiri yang yang mentadbir dan menguruskan kewangan Negara.

SKOP KAJIAN

Dalam kajian ini ia menjuruskan isu integrity dalam pengurusan kewangan Negara dimana saya membangkitkan setiap isu yang dilaporkan dalam Laporan Ketua Audit Negara bagi tahun 2010 dan 2011 sahaja. Selain itu, kajian ini membincangkan jumlah tangkapan penjawat awam oleh SPRM dari tahun 2009 hingga 2012. Dalam skop kajian saya hanya bersumberkan laporan daripada  Jabatan Audit Negara dan statistik tangkapan daripada SPRM dimana bukti bagi kajian ini adalah dari sumber yang sahih, kompeten, releven, tepat dan boleh dipercayai.

ULASAN KARYA

Kajian 1 : Bedasarkan kajian mengenai Persepsi Pembekal Terhadap Sistem Perolehan Kerajaan (2010) yang dibuat oleh sekumpulan pelajar dari Universiti Tenaga Nasional (Uniten) Malaysia yang mengambil sampel terhadap pembekal di kawasan timur Malaysia mendapati bahawa persepsi pembekal terhadap sistem perolehan kerajaan Malaysia adalah memuaskan. Walau bagaimanapun, persepsi terhadap sistem perolehan kerajaan Malaysia untuk menjadi bebas daripada rasuah adalah agak rendah. Persepsi pembekal menggambarkan bahawa responden agak berpuas hati dengan keberkesanan sistem perolehan kerajaan Malaysia sekarang kecuali bagi peluang atau kemungkinan untuk rasuah berlaku dalam sistem[4].

Kebanyakan responden cukup yakin pada kemungkinan rasuah untuk hadir di Malaysia dalam sistem perolehan kerajaan adalah berdasarkan oleh Laporan tahunan Ketua Audit Negara yang terus menonjolkan isu-isu yang sama mengenai rasuah. Hakikat bahawa beberapa penambahbaikan dan pembaharuan perlu dilakukan dan diambil ke dalam pertimbangan adalah sangat dialu-alukan oleh responden dalam membasmi isu rasuah.

Untuk memahami pendapat responden mengenai kemungkinan rasuah berlaku dalam Malaysia sistem kerajaan, responden ditanya mengenai persepsi mereka bahawa Malaysia sistem perolehan kerajaan adalah bebas daripada rasuah. Ia menunjukkan bahawa, 90% daripada mereka dilihat bahawa mereka amat tidak bersetuju bahawa sistem itu adalah bebas daripada rasuah, 7% bersetuju dan baki 3% balas mereka tidak bersetuju ataupun tidak bersetuju dengan kenyataan itu. Di samping itu, 88% daripada responden dilihat bahawa sistem perolehan kerajaan Malaysia boleh menyumbang kepada rasuah dan baki 12% yang tidak bersetuju dan tidak bersetuju dengan kenyataan.

Selain itu, kajian juga mendapati bahawa 89% daripada responden percaya bahawa tadbir urus yang baik adalah penting dalam sistem perolehan kerajaan Malaysia. Ia jelas mendapati bahawa, persepsi pembekal mengenai system perolehan kerajaan Malaysia mungkin dipengaruhi oleh siri Laporan Ketua Audit Negara dari tahun 2006, 2007 dan 2008, yang menghasilkan laporan tahunan mengetengahkan masalah yang berulang-ulang mengenai kelemahan dan kelemahan dalam kewangan awam pengurusan dalam entiti sektor awam yang kebanyakan mereka melibatkan perolehan. Sebagai contoh, Laporan Ketua Audit 2006 melaporkan bahawa, pembelian pemandu skru yang dibuat oleh Kementerian Belia dan Sukan pada harga RM224 manakala barangan yang sama boleh dibeli pada RM32 di pasaran. Insiden lain adalah tentang pembelian kamera digital, pasu plastik, dan sofa pvc enam tempat duduk yang bernilai lebih daripada RM110, 222. Insiden-insiden ini telah mempengaruhi persepsi pembekal ke arah sistem perolehan kerajaan.

Kajian 2 : Berdasarkan kajian Persepsi Penjawat Awam Terhadap Pengetahuan Tahap Integriti dan Rasuah di Tiga Agensi Kerajaan Negeri Terengganu, Malaysia (2010) mendapati bahawa  bahawa majoriti penjawat awam melihat rasuah dalam politik adalah lebih teruk daripada rasuah dalam sektor awam. 94 responden tidak bersetuju bahawa persepsi pada tahap rasuah di Malaysia adalah rendah dan 99 responden tidak bersetuju bahawa tahap rasuah di Politik Malaysia adalah rendah dan 75 responden tidak bersetuju bahawa tahap rasuah dalam sektor awam adalah rendah masing-masing. Ini menunjukkan bahawa tahap yang dianggap oleh penjawat awam Terengganu kepada tiga pembolehubah adalah agak rendah. Ini juga menunjukkan bahawa mereka  berpendapat bahawa tahap rasuah di Malaysia pada umumnya agak tinggi[5].

Analisis mengenai persepsi penjawat awam terhadap integriti mendedahkan bahawa terdapat kumpulan yang tidak jelas dan tidak menentu mengenai makna integriti dalam sektor awam. Mereka dengan usia muda kurang berpengetahuan mengenai peraturan dan prosedur yang membawa kepada mereka yang berada di dalam keadaan yang tidak pasti tentang integriti. Dapatan juga menunjukkan bahawa penjawat awam percaya bahawa tahap rasuah di Malaysia adalah tinggi. Oleh itu boleh ditegaskan bahawa umur muda tidak begitu prihatin atau mengambil berat terhadap pengetahuan rasuah, integriti dan kualiti penyampaian perkhidmatan

Kajian 3 : Pelbagai kajian telah menunjukkan bahawa rasuah mencerminkan kemajuan dan pembangunan ekonomi sesebuah negara. Dalam erti kata lain, ekonomi kurang maju dan membangun adalah umumnya lebih korup daripada rakan-rakan Barat mereka yang maju. Tetapi ini tidak bermakna bahawa tidak ada rasuah dalam ekonomi maju. Rasuah adalah lebih meluas di negara-negara membangun kerana kerajaan mempunyai monopoli terhadap sumber-sumber tertentu yang diperlukan oleh warganegara swasta [6] dan terdapat ekonomi dan institusi perbezaan whch menjejaskan ketersediaan tindakan timbal balas pada bahagian orang yang sedang memeras oleh kerajaan pegawai [7]. Satu contoh baru-baru ini dalam menangani masalah ini adalah tindakan kerajaan dicadangkan untuk Badan Pencegah Rasuah (BPR) akan distruktur semula dan lebih bebas.

Pelbagai kajian akademik menggunakan sampel merentas desa telah menunjukkan bahawa tahap rasuah adalah positif yang dikaitkan dengan kadar pertumbuhan yang lebih rendah [8]. Rasuah melambatkan pelaburan dan pertumbuhan sebanyak sebagai pembolehubah ekonomi politik yang lain, contohnya, kebebasan politik, kebebasan sivil dan keganasan politik.

Dari segi pelaburan langsung asing (FDI), rasuah tidak kelihatan untuk menghalang dari segi mutlak walaupun model FDI adalah kompleks dan campur tangan oleh pembolehubah kuantitatif dan kualitatif banyak. Walaupun kesan rasuah tidak jelas dilihat dalam FDI, terdapat konsensus bahawa rasuah meningkatkan ketidakpastian dan menimbulkan kos. Rasuah dalam negara tuan rumah dan rumah mempunyai kesan negatif terhadap FDI [9].

Dalam era maklumat dan era Internet, ia menjadi lebih sukar untuk menyembunyikan amalan rasuah. Judulnya pada pembaharuan demi perhubungan awam tanpa bahan sebenar dan tindakan semua mengelirukan. Malah jika ia tidak mustahil untuk mengawal kebebasan maklumat dan mempolitikkan kepentingan ekonomi rasuah, hasil rasuah adalah amat ketara kepada rakyat. Kepentingan Rasuah juga dilihat dalam penindasan politik, sekatan kebebasan bersuara dan pelaporan yang ditapis atau berat sebelah media berita nasional. Tidak dinafikan, rasuah hadir hampir di mana-mana tetapi ia tidak berkuatkuasa dilayan ringan, sebagai pegawai rasuah dipolitikkan untuk kepentingan diri peribadi mereka. Ini bermakna bahawa tidak ada langkah anti-rasuah dan / atau pembaharuan yang berkaitan dengannya akan mencukupi tanpa kepimpinan yang kukuh dan berkesan[10].

KAEDAH KAJIAN

Dari segi kaedah kajian saya membuat analisis daripada Laporan Ketua Audit Negara. Ini kerana ia mengandungi data-data dan hasil pengauditan yang kompeten dan boleh dipercayai bagi mengukuhkan hujah saya bahawa pembaziran dan pemborosan wang rakyat sememangnya saban tahun wujud dan megakibatkan kerugian wang rakyat yang berjuta-juta ringgit. Saya hanya memfokuskan jumlah pembaziran daripada Laporan Ketua Audit Negara bagi tahun 2010 dan 2011 sahaja kerana saya takut tuan pensyarah akan terkejut dengan nilai atau jumlah materialiti mengenai pembaziran wang rakyat yang berlaku saban tahun. Selain itu saya juga mengambil data mengenai kes tangkapan penjawat awam yang terlibat dalam kes rasuah daripada SPRM. Jumlah tangkapan setiap tahun menunjukkan bahawa ada penjawat awam yang terlibat dalam kes salah laku kewangan dan ini mendatangkan kerugian kepada Negara.

HASIL KAJIAN

Berdasarkan kajian yang dilaksanakan oleh Institut Integriti Malaysia telah membangkitkan beberapa isu integrity dalam pentadbiran kewangan kerajaan iaitu pembaziran sumber-value for money, salah guna kuasa dan sumber, tunggakan hasil, penyelewengan, rekod kewangan tidak lengkap, Rekod Kewangan tidak lengkap, kawalan dalaman yang longgar dan penggunaan teknologi yang tidak terkini. Institut Integriti Malaysia juga telah mengenal pasti punca-punca masalah integriti dalam pentadbiran wang awam iaitu kurang patuh patuh kepada peraturan dan arahan, kurang pengetahuan dan kemahiran, penempatan tidak ikut kepakaran, tiada bimbingan dan tunjuk  ajar, tiada tindakan tatatertib dan surcaj dan undang-undang dan peraturan yang kabur[11].

Antara faktor-faktor yang menjadi punca kepada berlakunya rasuah ataupun yang membuka peluang kepada pegawai untuk melakukan rasuah. Seperti yang telah saya sebut tadi, gejala rasuah merupakan isu pokok yang sentiasa menggugat integriti. Oleh itu, sebaiknya kita memahami punca gejala ini. Menurut Professor John Hogarth (Law Faculty, Universtiy of Canada), rasuah berpunca dari sifat tamak (greed) dan kerana wujud peluang (opportunity). Peluang melakukan rasuah boleh wujud apabila berlaku kelemahan di dalam sistem kawalan dalaman.

Salah satu punca rasuah berlaku adalah akibat “kelemahan sistem”. Dalam keadaan di mana seseorang itu mempunyai kuasa monopoli akibat daripada kelemahan sistem, ini memberi kuasa budi bicara yang amat luas kepadanya untuk membuat keputusan. Sekiranya keputusan yang dibuat itu melibatkan kepentingan diri dan dia tidak perlu accountable atau bertanggungjawab ke atasnya, maka keadaan ini boleh membuka peluang kepadanya untuk menyalah guna kuasa atau terlibat dengan rasuah. 

Walaupun pengurusan perolehan Kerajaan dilengkapkan dengan undang-undang, prosedur dan arahan sebagai panduan pelaksanaan, namun ia sering dikatakan sebagai bidang pengurusan kewangan yang paling berisiko untuk berlakunya pembaziran, ketirisan, penyelewengan, salah guna kuasa, salah laku, dan rasuah.

Pembaziran boleh berlaku disebabkan pembelian secara berlebihan, barang-barang yang tidak berkualiti dan tidak mematuhi spesifikasi yang telah ditetapkan, membuat perolehan tanpa perancangan yang teratur dan dengan sengaja mewujudkan keperluan sesuatu bekalan, perkhidmatan atau kerja. Manakala ketirisan pula boleh berlaku disebabkan oleh percanggahan kepentingan, pilih kasih terhadap pembekal atau telah berpakat, tidak melaporkan kecacatan dan kekurangan, membocorkan maklumat jabatan, mengutamakan kepentingan sendiri berbanding kepentingan orang awam dan telah menerima komisen atau suapan.

Faktor utama mengapa terjadinya pembaziran dan ketirisan dalam menguruskan perolehan Kerajaan adalah kemanusiaan iaitu sikap penjawat awam yang tidak mempunyai dan tidak mengamalkan nilai-nilai murni seperti akauntabiliti, integriti, berkecuali, amanah, bersih, jujur, telus, tulus, adil dan saksama dalam melaksanakan tugas-tugas yang dipertanggungjawabkan. Kes-kes pembaziran dan ketirisan sudah pastinya akan menggagalkan matlamat value for money dalam menguruskan perolehan Kerajaan.

Analisis Laporan Ketua Audit Negara 2010

Hasil dari penelitian prestasi terhadap pelaksanaan aktiviti di bawah 32 Kementerian/Jabatan Persekutuan dan pengurusan 7 syarikat Kerajaan, Laporan Ketua Audit Negara mendedahkan bahawa dari segi pelaksanan aktiviti/projek yang dijalankan terdapat beberapa kelemahan yang berpunca daripada penyeliaan yang kurang rapi, ketiadaan pemantauan yang berkesan, kekurangan peruntukan kewangan dan kekurangan kakitangan serta kepakaran[12].

Analisa ini saya ulaskan kepada tuan pensyarah bukan bertujuan mengkritik mana-mana pihak, tetapi sekadar hebahan informasi umum kepada kita semua sebagai warganegara Malaysia tercinta ini.

i) 9 Kementerian & jabatan telah lebih belanja peruntukkan operasi dengan jumlah RM3.73 billion. Antara Kementerian tersebut adalah Kementerian Kesihatan, Kementerian Pelajaran Malaysia, Kementerian Kesihatan, Kementerian Perumahan & Kerajaan Tempatan, Kementerian Pertanian & Industri Asas Tani, Jabatan Perkhidmatan Awam, Jabatan Peguam Negara, Suruhanjaya Pencegahan Rasuah Malaysia (SPRM)

ii) Dek kerana kuda-kuda yang dibeli pada 2008 untuk tujuan menyertai pertandingan ekuestrian dan sukan lasak gagal memenuhi kriteria yang ditetapkan oleh Persekutuan Ekuestrian Antarabangsa atau Federation Equestre Internationale, akhirnya Majlis Sukan Negara (MSN) membeli 23 ekor kuda berjumlah RM5.66 juta dan dibuat melalui rundingan terus tanpa kelulusan Kementerian Kewangan.

iii) Jabatan Taman Laut Malaysia sepatutnya memperoleh RM52,594.08 (denda) tapi hanya mampu mengutip RM23,792.56. Kalau ikut Laporan ketua Audit Negara 2010, Jabatan Taman Laut Malaysia (JTLM) punya perbelanjaan boleh tahan juga “makannya”. Sebagai contoh :

- RM56,350 untuk hanya sepasang ‘binokular marin’ atau teropong visi malam ( harga pasaran RM1,940)

- RM56,350 untuk sepasang binocular visi malam jenama Bushnell (harga pasaran RM2,827).

- RM11,845 untuk komputer riba dan pencetak warna (harga pasaran RM3,428)

iv) Majlis Amanah Rakyat (MARA) telah ditegur supaya membelanjakan peruntukkan sebanyak RM54 juta dengan cara yang betul. Antara barang yang patut boleh dapat harga murah tetapi dibeli pada harga yang tinggi adalah :

- Ketuhar berharga RM1,200 berbanding harga pasaran RM419

- Katil Boleh Lipat berharga RM500 berbanding harga pasaran RM100

- Dapur gas dua pembakar pada harga RM200 setiap satu, dan bukannya RM59.90

- Mesin gunting rambut yang dibekalkan pada harga RM250 setiap satu, dan bukannya RM79

- Pengisar pada RM140 dan bukannya sebanyak RM60

Analisis Laporan Ketua Audit Negara 2011

Laporan Ketua Audit Negara 1 : Kos Projek Kuarters Untuk Kakitangan Yang Berkahwin RM3.21 bilion Tetapi Tidak Memuaskan[13]

§  Berdasarkan Laporan Ketua Audit Negara 2011 menunjukkan di sini kontrak untuk membina kuarters untuk kakitangan yang berkahwin menelan kos sebanyak RM3.21 bilion namun hasil projek berkenaan dinyatakan tidak memuaskan.

§  Kos untuk 38 projek tersebut – melibatkan 9,455 unit kuarters dari jenis pangsapuri hingga banglo – pada asalnya dianggarkan menelan kos RM1.74 bilion namun meningkat 84 peratus kepada RM3.21 bilion.

§  Dalam banyak-banyak projek itu, hanya satu dijalankan dengan tender terbuka, yang selebihnya siapa dapat?

§  Sedangkan Laporan ketua Audit Negara 2011 ada mengatakan USL didapati “tidak berpengalaman” dan pegawai teknikal syarikat itu pula “kurang kompeten” untuk menyiapkan projek tersebut.

Laporan Ketua Audit Negara 2 : Indah Water Rugi Hampir RM1 bilion

§  Syarikat pembentungan nasional, Indah Water Konsortium (IWK) mengalami kerugian terkumpul secara berterusan sehingga akhir tahun 2010 berjumlah RM888.1 juta

§  Antara sebab kerugian adalah disebabkan kes kecurian di loji olahan kumbahan melibatkan anggaran kerugian berjumlah RM25.40 juta, air kumbahan tidak dirawat mengikut standard ditetapkan, kerosakan struktur loji serta pelanggaran standard efluen melibatkan fi lesen berjumlah RM1.554 bilion

Laporan Ketua Audit Negara 3 : Lain-lain

1.      Kementerian Pertahanan (Kementerian) telah menyediakan kemudahan Rumah Keluarga Anggota Tentera (RKAT) meliputi 4 perkhidmatan iaitu Tentera Laut Diraja Malaysia (TLDM), Tentera Udara Diraja Malaysia (TUDM), Tentera Darat Malaysia (TD) dan Angkatan Bersama (Markas ATM) dengan melaksanakan 38 projek RKAT dengan kos asal RM1.740 bilion. Sehingga bulan Disember 2011, sebanyak 46,880 unit RKAT pelbagai kelas telah dibina untuk keempat-empat perkhidmatan tersebut. Laporan Ketua Audit Negara 2011 mengatakan kurang memuaskan.Antaranya disebabkan peningkatan kos projek RM174.43 juta (15.5%) kepada RM1.3 bilion berbanding kos kontrak asal berjumlah RM1.12 bilion. Kerugian minima RM 174.43 juta.

2.      Projek Jambatan Sultan Yahya Petra, Kelantan dianugerahkan kepada Konsortium I.S Resourcers Sdn. Bhd. – RIS Capital Sdn. Bhd. secara rundingan terus dalam tempoh 30 bulan iaitu dari 18 Jun 2007 hingga 17 Disember 2009 dengan kos asal RM143 juta. Bagaimanapun, projek ini telah diserah hak kepada Aneka Prestij Sdn. Bhd. pada bulan Mac 2010 untuk menyiapkan baki pembinaan yang gagal disiapkan setelah mendapat persetujuan daripada JKR. Sehingga 31 Disember 2011, kemajuan kerja di tapak adalah 76.5%. Nilai kontrak semasa dijangka akan meningkat kepada RM177.76 juta iaitu peningkatan sejumlah RM34.76 juta (24.3%) berbanding kontrak asal yang bernilai RM143 juta. Peningkatan nilai kontrak ini juga mengambil kira Arahan Perubahan Kerja berjumlah RM20.61 juta yang masih belum diluluskan. Nampaknya, sekali lagi duit rakyat tidak diurus dengan baik angkara Rundingan terus menjadi faktor utama kroni yang tidak berpengalaman dilantik meski terpaksa menggadai kualiti. Itulah punca kos meningkat, projek lewat dan sebagainya. Projek yang sepatutnya siap pada Disember 2009, namun hari ini Oktober 2012, rakyat Kelantan masih belum dapat menggunakan jambatan tersebut. Rugi RM 34.76 juta.

CADANGAN & PENUTUP

Penerapan prinsip akauntabiliti dan integriti dalam memastikan value for money dalam perolehan Kerajaan boleh dilaksanakan melalui beberapa
kaedah seperti berikut:

·         Jawatankuasa Pengurusan Kewangan dan Akaun di Agensi Kerajaan Persekutuan (JPKA) ditubuhkan bertujuan untuk mengawasi, memantau dan menyelia semua urusan kewangan agar berjalan lancar dan mematuhi semua pekeliling, prosedur dan peraturan yang telah ditetapkan. JPKA memberi penekanan dan pemantauan dalam isu-isu dan kelemahan pengurusan kewangan yang sering dibangkitkan dalam Laporan Ketua Audit Negara seperti perbelanjaan yang melebihi peruntukan yang diluluskan, pengurusan pungutan dan tunggakan hasil yang dikutip tidak check and balance dan tidak dimasukkan ke dalam bank dalam tempoh yang ditetapkan, perolehan dibuat di luar peraturan kewangan serta berlakunya pembaziran dan ketirisan, kelewatan pembentangan penyata kewangan dan laporan tahunan Badan-badan Berkanun dan pengurusan aset dan stor.

·         Penubuhan PEMUDAH (Pemudah Cara Perniagaan) bertujuan untuk menguruskan isu birokrasi di antara perniagaan dengan Kerajaan. Ia dilihat sebagai salah satu usaha Kerajaan bagi memastikan perkhidmatan awam mencapai penanda aras antarabangsa yang berteraskan pelanggan, berinovasi dan proaktif dalam menyokong ekonomi yang berdaya saing. PEMUDAH diperkukuhkan dengan nilainilai seperti kesedaran untuk menjadi lebih pantas, kerjasama yang proaktif di antara sektor awam dan swasta, syarat dan peraturan yang berpatutan dan tiada rasuah. Penjawat awam dapat mengekalkan prinsip akauntabiliti dan integriti serta melaksanakan tugas dengan telus apabila karenah birokrasi dan peluang melakukan penyelewengan dapat dikurangkan.

·         Bagi menerapkan prinsip integriti kepada penjawat awam dan memastikan gerakan pemantapan integriti secara bersepadu pula, Kerajaan telah melancarkan Pelan Integriti Nasional (PIN) yang berperanan dalam memberikan bimbingan kepada keseluruhan sektor awam, sektor swasta, parti politik, pertubuhan bukan Kerajaan (NGO), agama, media, wanita, belia dan pelajar. PIN seharusnya dijadikan panduan dalam merealisasikan hasrat menjadikan Malaysia sebagai sebuah negara maju menurut acuan sendiri dengan membentuk sebuah masyarakat yang kukuh ciri-ciri moral dan etikanya, dengan para warganya mempunyai nilai keagamaan dan kerohanian yang utuh, dan ditunjangi budi pekerti yang luhur (Cabaran ke-4 Wawasan 2020).

·         Usaha melahirkan penjawat awam yang berkualiti dan berintegriti ini sebenarnya memang giat dijalankan oleh Kerajaan. Antara langkah-langkah yang telah diambil oleh Kerajaan adalah melalui pelancaran program-program kesedaran yang memberi tumpuan kepada penghayatan konsep Bersih, Cekap dan Amanah, Dasar Pandang ke Timur, Penerapan Nilai-nilai Islam dalam Pentadbiran, Budaya Kerja Berkualiti, Kod Etika Kerja, Piagam Pelanggan dan ISO 9000, Penubuhan Suruhanjaya Pencegahan Rasuah Malaysia (SPRM) bagi mencegah rasuah, salah guna kuasa dan penyelewengan termasuklah dari aspek pengurusan kewangan, penubuhan Biro Pengaduan Awam sebagai salah satu mekanisme atau saluran penyampaian aduan dan maklumat oleh orang awam mengenai tindakan, salah laku, salah guna kuasa dan penyelewengan penjawat awam dalam melaksanakan tugas-tugas yang dipertanggungjawabkan dan pembentukan Unit Audit Dalam bagi memastikan pengurusan perbelanjaan, hasil dan aset Kerajaan dilaksanakan secara berhemah dan teratur.

·         Memperluaskan penggunaan teknologi maklumat dan komunikasi (ICT) melalui pelaksanaan sistem-sistem pengurusan kewangan dan sistem pemantauan projek-projek Kerajaan. Ia bagi meningkatkan lagi ketelusan, kecekapan dan keberkesanan dalam melaksanakan perolehan Kerajaan. Antara sistem-sistem yang membantu ke arah peningkatan akauntabiliti dan integriti penjawat awam adalah seperti Sistem e-Perolehan, Sistem Perancangan dan Kawalan Belanjawan Elektronik (e-SPKB) dan Sistem Pemantauan Projek. Mekanisme pelaporan yang menyeluruh melalui sistem-sistem ini memudahkan pemantauan oleh setiap jabatan.

RUMUSAN/ KESIMPULAN

Tugas mengendalikan pengurusan kewangan dengan cekap dan berkesan adalah merupakan satu amanah besar bagi setiap pegawai Kerajaan. Pencapaian dan kejayaan organisasi diukur melalui pengurusan kewangan yang teratur dan berhemah. Ini hanya boleh dicapai sekiranya prinsip integriti dan akauntabiliti diamalkan dalam mengurus dana awam. Pengurusan kewangan yang lemah akan memberi ruang kepada isu negatif seperti penyelewengan, pemborosan dan pembaziran dan seterusnya meningkatkan hutang Negara yang ketika ini mencapai angka 500 billion ringgit. Tidak ada gunanya apabila setiap kali bajet dibentangkan oleh Perdana Menteri dengan pengagihan peruntukan tertentu tetapi cara agensi kerajaan berbelanja wang rakyat tidak betul dan menyalahi peraturan kewangan Negara.

Dalam ajaran agama islam sendiri menyeru kepada umatnya agar tidak membazir. Islam amat melarang umatnya melakukan pembaziran sehinggalah Allah menyifatkan orang-orang yang suka membazir itu sebagai saudara syaitan. Firman Allah yang bermaksud:

"Sesungguhnya orang-orang yang melakukan pembaziran-Mu adalah saudara-saudara syaitan, sedang syaitan itu pula adalah makhluk yang sangat kufur kepada Tuhannya." (Surah al-Isra':27)

Oleh itu, semua pegawai yang terlibat dalam pengurusan kewangan perlu merancang dan menilai tindakan yang dapat menyelesaikan masalah dan mengatasi kelemahan yang dikenal pasti. Slogan daripada Jabatan Audit Negara iaitu ‘membetulkan yang biasa dan membiasakan yang betul’ dalam pengurusan kewangan perlu dihayati dan dibudayakan. Pengurusan kewangan adalah sangat penting kerana sumber kewangan Negara terhad berbanding dengan keperluan pengurusan dan pembangunan yang semakin meningkat. Sehubungan dengan ini, program dan aktiviti Kementerian/Jabatan/Agensi Kerajaan perlu dilaksanakan secara ekonomi, cekap, berkesan dan telus serta pencapaiannya memenuhi objektif organisasi ke arah penyelesaian masalah atau memenuhi keperluan rakyat. Akhir kata dengarlah mutiara kata daripada saya sebagai renungan bersama :

“You lose your money, you lose NOTHING.

You lose your HEALTH

then you lose SOMETHING

But if you lose your integrity

You lose EVERYTHING

You lose it once you will lose it FOREVER”

BIBLIOGRAFI/RUJUKAN

[1] TAN SRI MOHD SIDEK BIN HAJI HASSAN, "ISU-ISU TADBIR URUS DAN INTEGRITI DALAM PERKHIDMATAN AWAM: DULU, KINI DAN MASA DEPAN", KOTA KINABALU, SABAH, 23-11-2006 (www.pmo.gov.my).

[2] Corruption Perception Index, CPI), 2012 Transparency International

[3] www.sprm.gov.my (Suruhanjaya Pencegahan Rasuah Malaysia).

[4] Wan Mohammad Taufik Bin Wan Abdullah,Mohmad Sakarnor Bin Deris, Noriza Binti Mohd Saad,Marziana Binti Haji Mohamad dan Mahlindayu Binti Tarmidi, JURNAL PERNIAGAAN DAN EKONOMI GLOBAL,Julai 2010. VOLUME 1. NUMBER 1)

[5] Iskandar Hasan Tan Abdullah, Asri Salleh, Rusnah Ismail, Nazlin Emieza Ngah, CANADIAN SOCIAL SCIENCE, Vol. 6, No. 3, 2010, pp. 199-204, Perception of Civil Servants on the Knowledge of Integrity and Corruption Level in Three State Agencies in Terengganu, Malaysia

[6] Alam, M.S. (1995) A theory of limits on corruption and some applications. Kyklos, 48, 419-435.

[7] Husted, B.W. (1999) Wealth, culture and corruption. Journal of International Business Studies, 30(2), 339-360.

[8] See e.g., Murphy, K. Shleifer & Vishney, R. (1991) The allocation of talent: implication for growth. Quarterly Journal of Economics, 105, 503-530. Knack, S. & Keefer, P. (1995) Institutions and economic performance: cross-country tests using alternative institutional measures. Economics and Politics, 3, 207-227.

[9] Habib, M. & Zurawicki, L. (2002) Corruption and foreign direct investment. Journal of International Business Studies, 33(2), 291-307.

[10] Dr. Teck Yong Eng ,senior lecturer at King's College, University of London, June 17, 2008 , Corruption and Economic Growth

[11] www.iim.gov.my Portal Rasmi Institut Integriti Malaysia, Persembahan Slaid “Integriti Dalam Pengurusan Kewangan” 2011.

[12] www.audit.gov.my ( Laporan Ketua Audit Negara 2010, Aktiviti Kementerian/Jabatan dan Pengurusan Syarikat Kerajaan Persekutuan).

[13] ] www.audit.gov.my ( Laporan Ketua Audit Negara 2011, Aktiviti Kementerian/Jabatan dan Pengurusan Syarikat Kerajaan Persekutuan).