BEEB 1013 PRINSIP EKONOMI
DEFISIT DALAM BELANJAWAN DAN HUTANG
NEGARA
1.0 PENGENALAN DEFISIT DAN HUTANG
Apakah
defisit? Defisit bermaksud dalam belanjawan kerajaan berbelanja lebih daripada
pendapatannya. Hutang pula ialah jumlah pinjaman kerajaan daripada pihak lain
untuk menampung belanjawan. Defisit lazimnya ditunjukkan dalam belanjawan
setiap tahun tetapi hutang meliputi defisit tahun-tahun sebelumnya. Baik buruk
hutang bergantung kepada kemampuan kerajaan untuk membayar balik pada masa akan
datang. Kajian ahli ekonomi IMF, Abdul Abiad dan Jonathan Ostry menunjukkan
tahap hutang yang munasabah ialah pada kadar 30% KDNK sesebuah negara.
Masalah
defisit
Antara keburukan defisit dan hutang ialah
1) penambahan hutang dan faedah hutang (kos
dilepaskan)
2) inflasi
3) kesan
himpitan keluar (crowding out effect)
4) peningkatan
cukai dan kadar faedah.
Apabila sesebuah negara berhutang,
sama ada di peringkat domestik atau luar, hutang ini masih tetap perlu dibayar.
Setiap hutang ini mempunyai faedahnya tersendiri. Semakin besar jumlah hutang,
maka semakin besarlah faedah yang perlu dibayar. Dengan jumlah hutang sebesar
RM500 billion, faedah sekecil satu peratus bersamaan dengan nilai RM5 billion.
Itu jika nilainya satu peratus. Jika nilainya lima peratus, ia bermaksud
nilainya ialah RM25 billion.
Menurut Laporan Ekonomi Malaysia,
jumlah bayaran sebenar perkhidmatan hutang negara ialah 10.7% (anggaran
belanjawan) atau bersamaan dengan hampir RM23.2 billion. Lazimnya, bon akan
dikeluarkan untuk menangani defisit. Jika bon ini dikeluarkan kepada orang
ramai, maka defisit tidak akan menghasilkan inflasi. Ini kerana tidak ada wang
baru dikeluarkan. Orang ramai membeli bon ini daripada simpanan mereka sendiri.
Tetapi, bon ini juga mungkin dijual kepada sistem perbankan. Melaluinya, wang
baru dikeluarkan dan ia akan menghasilkan inflasi.
Himpitan keluar bermaksud pihak
selain kerajaan dinafikan atau diminimakan peluang untuk meminjam, melabur atau
membelanjakan simpanan atau pendapatan mereka. Apabila kerajaan melakukan
sesuatu perkara, peranan pihak lain semakin berkurangan. Sebenarnya, semua
hasil cukai yang dikutip kerajaan menghimpit keluar perbelanjaan sebenar yang
mungkin akan dibuat oleh pihak yang dicukai. Selain itu, himpitan keluar
berlaku apabila kadar faedah untuk meminjam naik disebabkan pinjaman besar
kerajaan. Ini menghalang pihak selain kerajaan untuk meminjam dan melabur. Di
sini jelas, meskipun pembelian bon dibuat oleh orang ramai, tidak dibiayai oleh
bank, ia masih mempunyai kesan himpitan keluar.
Kadangkala, sesebuah kerajaan
menangani masalah defisit dengan memperkenalkan cukai baru atau meluaskan lagi
kutipan cukai. Sebagaimana pernah diungkapkan oleh Cyril Northcote Parkinson
dalam Parkinson’s Law: The Pursuit of Progress: “Perbelanjaan akan ditingkatkan
untuk menyamai pendapatan”. Dalam kata lain, jika kerajaan mahu melakukan
defisit pada kadar tertentu, katakan 5%, maka ia akan memastikan, meskipun
jumlah pendapatan yang ada sudah cukup besar, perbelanjaan ditambah selari
dengan nilai defisit itu. Kadangkala, inflasi disamakan dengan cukai. Cuma
inflasi adalah cukai tidak langsung. Jika inflasi sering dianggap masalah, maka
cukai juga perlu dilihat sebagai masalah. Tetapi sebenarnya cukai adalah lebih
buruk. Dengan inflasi, sekurang-kurangnya lebihan bayaran itu masih boleh
digunakan untuk membeli barangan atau perkhidmatan yang kita perlukan.
Sebaliknya wang yang diberikan atas cukai akan diguna oleh kerajaan untuk
tujuan yang mungkin kita tidak perlukan. Tidak ada jalan pintas yang mudah
untuk menangani defisit yang besar. Langkah tegas perlu diambil oleh kerajaan
ialah mengurangkan perbelanjaannya[1].
2.0 Perbelanjaan kerajaan
Meskipun
ada beberapa langkah yang diambil kerajaan wajar disokong dan dipuji, namun
masih terdapat beberapa perkara yang perlu diperhalusi. Untuk tulisan ini, saya
hanya akan memberikan fokus kepada perbelanjaan kerajaan. Ramai yang mahu
kerajaan melakukan itu dan ini, namun jarang ditanyakan dari manakah sumber
pendapatan kerajaan yang ingin dibelanjakan itu. Ya, jawapannya tepat – orang
ramai. Ramai yang menyangka kehidupan mereka ditanggung kerajaan walhal
sebenarnya kerajaan yang ditanggung semua orang. Selain itu, kerajaan juga
dijadikan alat untuk sesetengah pihak hidup melalui hasil usaha pihak lain.
Berdasarkan
rekod yang ada, belanja mengurus terus berada pada paras yang tinggi dan
belanja untuk pembangunan pula menyusut. Pada 2009, perbelanjaan pembangunan
berada pada tahap 25.9 peratus. Ia meningkat pada kadar 27.8 peratus pada 2010,
sebelum turun pada kadar 23.9% pada tahun berikutnya, 2011. Ia terus menyusut
kepada 22.0% pada 2012, 19.1% pada 2013, 16.9% pada 2014 dan menokok sedikit
kepada 17.8% pada 2015.
Data-data
ini tidak mengambil kira tambahan belanjawan yang dikemukakan kemudian. Perlu
diingatkan, peningkatan belanja mengurus dan penyusutan belanja pembangunan ini
berlaku dalam situasi belanjawan negara terus meningkat dari tahun ke tahun.
Jika dikaitkan dengan defisit dan hutang, ternyata masalah yang perlu
diselesaikan ialah nafsu berbelanja kerajaan. Sudah tentu, perbelanjaan
kerajaan boleh dijustifikasi melalui beberapa aspek. Misalnya, menurut Adolph
Wegner, ahli ekonomi Jerman (1835-1917), belanja kerajaan meningkat lebih cepat
daripada ekonomi kerana tuntutan kian bertambah. Beliau percaya kerajaan perlu
memulakan sejumlah inisiatif pembangunan seperti jalanraya dan juga sekolah.
William
J. Baumol, Profesfor Emeritus dalam bidang ekonomi pula mengatakan perbelanjaan
kerajaan seharusnya meningkat selaras dengan pertumbuhan Keluaran Negara Kasar
agar tahap perkhidmatan bagi setiap individu dapat dikekalkan. Pandangan Wegner
dan Baumol dipersoal Gordon Tullock, mantan profesor ekonomi dan undang-undang
di Universiti George Mason, juga pengasas bersama Teori Ekonomi Pilihan Awam.
Pandangan Wagner misalnya, dibuktikan sebaliknya dalam tempoh 40 tahun selepas
beliau menyatakan pendapat tersebut sekitar dekad 1880-an. Baumol juga tidak
dapat menjelaskan situasi sebelum 1929 di mana tidak ada peningkatan dalam
perbelanjaan kerajaan, termasuk dekad awal selepas 1953.
Tullock
menyatakan ahli-ahli ekonomi masih tidak dapat menjelaskan secara saksama
mengapakah perbelanjaan kerajaan perlu meningkat tinggi. Beliau berpendapat,
aktiviti merentir (rent-seeking, antara masalah utama ekonomi Malaysia seperti
yang terkandung dalam Model Baru Ekonomi (MBE)) adalah punca utama peningkatan
tersebut. Ia merujuk kepada aktiviti sesetengah pihak yang melobi kerajaan
untuk memperuntukkan sejumlah kekayaan kepada mereka.
John
Maynard Keynes, tokoh besar ekonomi pula berpendapat perbelanjaan kerajaan akan
menyuntik kuasa beli dalam ekonomi, terutama ketika ekonomi suram. Ini sering
dinamakan sebagai rangsangan ekonomi. Namun, jarang ada yang menyebut, sebelum
kematiannya, Keynes mengingatkan prestasi ekonomi akan terjejas sekiranya
perbelanjaan kerajaan melebihi 25% Keluaran Dalam Negara Kasar (KDNK). Bahkan,
pemuka-pemuka teori Keynesian mengingatkan perbelanjaan kerajaan perlu
dikurangkan apabila ekonomi mula berkembang bagi mengelakkan inflasi.
William
Arthur Niskanen (1933-2011), mantan profesor ekonomi di Universiti California,
disebut sebagai arkitek kepada program ekonomi di bawah Presiden Ronald Reagan,
pula menyumbang dalam Teori Pilihan Awam dengan membangunkan Model
Memaksimumkan Belanjawan melalui bukunya, Bureaucracy and Representative
Government yang diterbitkan pada 1972.
Menurut
Niskanen, pertumbuhan perbelanjaan kerajaan didorong kepentingan birokrat yang
mahu memaksimumkan utiliti mereka sama ada dalam bentuk gaji, kuasa, prestij,
faedah dan sebagainya. Teori lain yang boleh dilihat ialah Keluk Rahn (Rahn
Curve) yang menyatakan ekonomi menguncup sekiranya kerajaan tumbuh terlalu.
Sehingga
kini, meskipun ahli ekonomi tidak sepakat mengenai had perbelanjaan kerajaan,
umumnya mereka bersetuju peningkatan perbelanjaan kerajaan memberi kesan kepada
pertumbuhan ekonomi kerana ia mengalihkan sumber produktif ke sumber kurang
produktif – sekaligus rantaian kesannya termasuk peningkatan kadar faedah yang
boleh menjejaskan pelaburan. Ini mungkin kelihatan seperti hanya berteori.
Namun, jangan dilupakan teori lazimnya hanya akan terbentuk melalui pelbagai
ujian di lapangan, di samping pengalaman yang dilalui. Teori bukanlah
cakap-cakap kosong tanpa asas seperti mana yang sering ditanggapi ramai. Jika
mahukan bukti, sesungguhnya pengalaman belanjawan berimbang pada dekad 1990-an
adalah contoh yang boleh diambil untuk menunjukkan sesebuah ekonomi boleh
bertumbuh dengan baik tanpa defisit.
3.0 BELANJAWAN 2019
Walaupun
dalam keadaan ekonomi serta kewangan yang agak menekan, Kerajaan Pakatan
Harapan (PH) berupaya mengumumkan peruntukan belanjawan yang lebih tinggi bagi
2019 beserta beberapa cukai baharu serta peningkatan cukai selain cadangan
bayaran khas kepada penjawat awam.Kerajaan memperuntukkan RM314.5 bilion untuk
Belanjawan 2019 berbanding RM290.4 bilion pada Bajet 2018, kata Menteri
Kewangan, Lim Guan Eng dalam pembentangan Belanjawan 2019 yang Bertemakan
‘Malaysia Wibawa, Ekonomi Dinamik, Rakyat Sejahtera’ di Dewan Rakyat.
Daripada
jumlah terbabit, RM259.8 bilion adalah bagi perbelanjaan mengurus dan RM54.7
bilion untuk perbelanjaan pembangunan. Peruntukan ini tidak termasuk simpanan
luar jangka berjumlah RM2 bilion, katanya.BMenurut Guan Eng, pada 2019,
Kerajaan Persekutuan dijangka mengutip hasil sebanyak RM261.8 bilion berbanding
RM239.86 bilion pada 2018, dan ini merangkumi dividen khas Petronas sebanyak
RM30 bilion untuk membayar balik tunggakan bayaran balik Cukai Barangan dan
Perkhidmatan (GST) dan cukai pendapatan sebanyak RM37 bilion.
Beliau
berkata, defisit fiskal pula dijangka mencapai 3.7 peratus pada 2018 kerana
adalah tidak realistik untuk mencapai sasaran defisit 2.8 peratus walaupun
kerajaan sudah berusaha sebaik mungkin untuk mengurangkan kos dan menunda
perbelanjaan tidak kritikal.
Bagi tempoh tiga tahun akan datang,
katanya, pentadbiran Pakatan Harapan komited dalam melaksanakan langkah
konsolidasi fiskal untuk mengurangkan defisit kepada 3.4 peratus daripada
Keluaran Dalam Negara Kasar (KDNK) pada 2019, tiga peratus pada 2020 dan 2.8
peratus pada 2021.
Dalam
jangka masa sederhana, defisit dijangka terus berkurangan kepada sekitar dua
peratus. Guan Eng berkata, KDNK pula diunjur berkembang sebanyak 4.8 peratus
pada 2018 dan akan meningkat kepada 4.9 peratus pada 2019 walaupun dalam
persekitaran ekonomi global yang tidak menentu. Belanjawan 2019 menumpukan
kepada tiga aspek iaitu Melaksanakan Reformasi Institusi, Memastikan
Kesejahteraan Rakyat dan Memupuk Budaya Negara Keusahawanan[3].
sumber :
Kementerian Kewangan Malaysia
Berdasarkan Jadual 3.1, perbelanjaan
kerajaan yang paling tinggi ialah emolument. Ia semakin meningkat pada tahun
2017 dan 2018 dan dijangka akan terus meningkat bagi tahun 2019 ini kepada RM 82,045 Juta. Manakala bayaran khidmat
hutang kerajaan pula meningkat dari tahun 2017 ke tahun 2018 dan dijangka terus
meningkat bagi tahun 2019 iaitu sebanyak RM
33,000 Juta.
sumber : Kementerian Kewangan
Malaysia
Berdasarkan Jadual 3.2, perbelanjaan kerajaan mengikut
sektor yang paling tinggi perbelanjaan bagi sektor ekonomi. Ia semakin meningkat pada tahun 2017 daripada RM 24,186 Juta kepada RM
33,025 Juta pada tahun 2018 namun ia dijangka menurun pada tahun 2019
dengan anggaran RM 29,235 Juta. Bagi
perbelanjaan sektor sosial pula ia terus meningkat dari tahun 2017 sehingga
tahun 2019 dengan nila RM 15,183
Juta[4].
Ringkasan Perbelanjaan Kerajaan
Mengikut Bajet 2019 dalam Carta Pai dan Graf
sumber : Kementerian Kewangan Malaysia
4.0 ULASAN
BADAN ANTARABANGSA MENGENAI BELANJAWAN NEGARA BAGI TAHUN 2019
Moody's Investors Service berpendapat bahawa Belanjawan 2019 yang baharu
dibentang Jumaat lalu, adalah satu pembentangan baik kerana menunjukkan
ketelusan yang lebih ketara. Namun agensi penarafan itu menunjukkan sedikit
kegusaran kerana berpendapat fiskal defisit negara yang ditetapkan, meningkat,
sesuatu di luar jangkaan badan penarafan antarabangsa itu. Moody's berkata,
ketelusan yang ditunjukkan oleh kerajaan dibuktikan melalui tumpuan kepada
pertumbuhan inklusif. Sekiranya pendekatan ini berterusan, Moody's yakin ia
akan menyumbang kepada kredit positif untuk Malaysia.
Walau
bagaimanapun, dalam jangka pendek, Moody's berkata, defisit fiskal Malaysia
adalah tinggi dan semakin meningkat. Ini disebabkan oleh kebergantungan negara
kepada pendapatan minyak yang tidak menentu sekali gus akan melemahkan profil
fiskal Malaysia. Ini mungkin akan menyebabkan negara mengalami kredit negatif.
Moody's sebelum ini menyasarkan defisit fiskal sebanyak 3.4 peratus daripada
KDNK untuk tahun 2019. Ramalan ini adalah lebih tinggi daripada anggaran rasmi
tahun 2018 iaitu 3.7 peratus. Walau bagaimanapun, unjuran Moody's untuk tahun
2018 melebihi sasaran asal yang dianggarkan sebanyak 2.8 peratus daripada KDNK.
Pada tahun 2018, dividen yang lebih tinggi daripada syarikat minyak milik
negara, Petronas tidak akan menjejaskan kerugian hasil peralihan dari Cukai
Barang dan Perkhidmatan (GST) kepada Cukai Jualan dan Perkhidmatan (SST).
Belanjawan
2019 juga menunjukkan tahap hutang Malaysia yang tinggi, dan ini mungkin
berterusan untuk tempoh lebih lama daripada yang diharapkan kerana defisit
mungkin kekal melebihi tiga peratus daripada KDNK sehingga tahun 2020. Dalam
jangka pendek, pengurangan defisit berkemungkinan akan berlanjutan kerana kebergantungan
negara terhadap sumber bukan cukai. Moody's beranggapan bahawa hutang kerajaan
akan mencapai sehingga 51.1 peratus daripada KDNK bagi tahun 2019. Ini lebih
tinggi dari anggaran awal iaitu 50.6 peratus untuk tahun 2018. Buat masa ini,
Moody's memberikan unjuran penarafan median A-rated 40.9 peratus untuk 2018,
dengan kekangan fiskal sebagai cabaran kredit utama. Moody juga mengatakan
bahawa beberapa langkah yang dilaksanakan kerajaan, iaitu meningkatkan
ketelusan dan akauntabiliti akaun awam adalah langkah-langkah yang baik[5].
5.0 APAKAH KESAN DEFISIT
FISKAL TERHADAP EKONOMI?
Defisit fiskal timbul apabila kerajaan membelanjakan lebih banyak wang
daripada yang dibawanya semasa tahun fiskal. Ketidakseimbangan ini,
kadang-kadang dipanggil defisit akaun semasa atau defisit belanjawan, adalah
biasa di kalangan pemerintah kontemporari di seluruh dunia. Sejak 1970,
kerajaan U. S. mempunyai perbelanjaan yang lebih besar berbanding pendapatan
untuk semua tetapi empat tahun. Empat defisit anggaran terbesar dalam sejarah
Amerika berlaku antara 2009 dan 2012, setiap tahun menunjukkan defisit lebih
daripada $ 1 trilion.
Ahli ekonomi dan penganalisis dasar
tidak bersetuju dengan impak defisit fiskal terhadap ekonomi. Beberapa orang,
seperti pemenang Hadiah Nobel Paul Krugman, mencadangkan bahawa kerajaan tidak
membelanjakan wang yang mencukupi dan pemulihan yang lembap dari Kemelesetan
Besar 2007-2009 disebabkan oleh keengganan Kongres untuk menjalankan defisit
yang lebih besar untuk meningkatkan permintaan agregat. Lain-lain berhujah
bahawa defisit belanjawan memuncak peminjaman swasta, memanipulasi struktur
modal dan kadar faedah, mengurangkan eksport bersih, dan membawa kepada cukai
yang lebih tinggi, inflasi yang lebih tinggi atau keduanya.
Meskipun kesan makroekonomi jangka
panjang terhadap defisit fiskal tertakluk kepada perdebatan, terdapat sedikit
perdebatan mengenai akibat segera dan jangka pendek tertentu. Walau
bagaimanapun, kesan-kesan ini bergantung pada sifat defisit. Jika defisit
timbul kerana kerajaan telah terlibat dalam projek perbelanjaan tambahan -
misalnya, perbelanjaan infrastruktur atau pemberian kepada perniagaan - maka
sektor-sektor yang dipilih untuk menerima wang menerima rangsangan jangka
pendek dalam operasi dan keuntungan. Jika defisit timbul kerana resit kepada
kerajaan telah jatuh, sama ada melalui potongan cukai atau penurunan dalam
aktiviti perniagaan, maka tidak ada rangsangan sedemikian berlaku. Sama ada
perbelanjaan rangsangan yang diinginkan juga merupakan subjek perdebatan,
tetapi tidak ada keraguan bahawa sektor-sektor tertentu mendapat faedah
daripadanya dalam jangka pendek.
Semua defisit kerajaan perlu
dibiayai. Ini pada awalnya dilakukan melalui penjualan sekuriti kerajaan,
seperti bon Perbendaharaan (bon-T). Individu, perniagaan dan kerajaan lain
membeli bon ini dan meminjamkan wang kepada kerajaan dengan janji pembayaran
masa depan. Impak yang jelas, awal peminjaman kerajaan adalah bahawa ia
mengurangkan kumpulan dana yang ada untuk dipinjamkan kepada atau dilaburkan
dalam perniagaan lain. Ini sememangnya benar: individu yang meminjamkan $ 5,
000 kepada kerajaan tidak boleh menggunakan $ 5.000 yang sama untuk membeli
stok atau bon syarikat swasta. Oleh itu, semua defisit kerajaan mempunyai kesan
mengurangkan potensi saham modal dalam ekonomi. Ini akan berbeza jika Rizab
Persekutuan mengewangkan hutang sepenuhnya; bahaya itu akan menjadi inflasi dan
bukan pengurangan modal.
Selain itu, penjualan sekuriti
kerajaan yang digunakan untuk membiayai defisit mempunyai kesan langsung ke
atas kadar faedah. Bon kerajaan dianggap sebagai pelaburan yang sangat selamat,
jadi kadar faedah yang dibayar atas pinjaman kepada kerajaan mewakili pelaburan
bebas risiko yang mana hampir semua instrumen kewangan lain harus bersaing.
Jika bon kerajaan membayar faedah 2%, jenis aset kewangan lain perlu membayar
kadar yang cukup tinggi untuk menarik pembeli daripada bon kerajaan. Fungsi ini
digunakan oleh Federal Reserve apabila ia terlibat dalam operasi pasaran
terbuka untuk menyesuaikan kadar faedah dalam batasan dasar monetari. Pendek
kata, apabila kerajaan meningkatkan pembiayaannya dalam apa-apa kapasiti, ia
menjadikannya agak sukar bagi perniagaan untuk meningkatkan modal dalam apa-apa
kapasiti[6].
Beberapa
langkah yang boleh diambil untuk menangani masalah defisit dan hutang semasa,
antaranya:
1. Meningkatkan pertumbuhan
2. Tidak berbelanja melebihi pendapatan.
3. Mengurangkan jumlah kementerian dan
kakitangan awam
4. Membasmi ketirisan dan penyelewengan
5. Pengurangan
atau penghapusan subsidi
6. Memperkenalkan
kadar cukai rata pendapatan (flat rate tax) yang munasabah untuk semua. Cukai
keuntungan atas modal (capital gains tax) perlu diperkenalkan untuk industri
monopoli milik kerajaan.
6.0 HUTANG KERAJAAN PERSEKUTUAN
TABUNG
Kewangan Antarabangsa (International Monetary Fund, IMF) melalui Special Data
Dissemination Standard (SDDS) telah melaporkan data dan statistik serta butiran
terperinci mengenai jumlah rizab antarabangsa sesebuah negara termasuk
Malaysia. Antara data yang dilaporkan adalah berkenaan saiz, komposisi dan
kebolehgunaan rizab serta aset mata wang asing lain. Selain itu, maklumat
seperti jangkaan dan prospek aliran masuk dan keluar pertukaran asing bagi
Kerajaan Persekutuan dan Bank Negara Malaysia untuk tempoh 12 bulan akan datang
juga dipaparkan untuk tatapan umum.
Butiran
terperinci rizab antarabangsa yang dilaporkan itu sebenarnya mempunyai empat
jadual iaitu Jadual I, II, III dan IV. Maklumat di dalam Jadual I adalah
berkenaan aset rizab rasmi Malaysia yang berjumlah AS$104,405.0 juta manakala
aset mata wang asing lain berjumlah AS$120.3 juta, jumlah pada akhir Ogos 2018.
Di dalam Jadual II ada menunjukkan aliran keluar jangka pendek yang telah
dikenal pasti bagi pinjaman dalam mata wang asing.
Aliran
keluar ini disebabkan oleh pembayaran balik berjadual pinjaman luar negeri oleh
kerajaan sebanyak AS$241.0 juta untuk tempoh 12 bulan akan datang. Nilai ini
menunjukkan pengurusan mudah tunai ringgit dalam pasaran kewangan. Selaras
dengan amalan yang digunakan mulai April 2006, data ini tidak melaporkan
unjuran aliran masuk mata wang asing daripada pendapatan faedah dan pengeluaran
pinjaman projek berjumlah AS$2,618.5 juta untuk tempoh 12 bulan ke hadapan. Di
dalam Jadual III ada menunjukkan satu-satunya saluran keluar bersih jangka
pendek aset mata wang asing luar jangka adalah jaminan kerajaan bagi hutang
luar negeri dalam mata wang asing yang akan matang dalam tempoh satu tahun, dan
ia dilaporkan berjumlah AS$108.6 juta.
Rizab
antarabangsa Malaysia juga tidak mempunyai pinjaman dalam mata wang asing yang
terkandung opsyen, kemudahan kredit belum digunakan dan kemudahan kredit tanpa
syarat yang diberikan oleh atau kepada bank pusat lain, organisasi
antarabangsa, serta bank dan institusi kewangan lain. Bank Negara Malaysia juga
tidak terlibat dalam urus niaga opsyen mata wang asing terhadap ringgit. Bank
Dunia berpendapat bahawa paras hutang Malaysia tidak akan menyebabkan Malaysia
terjerumus kepada krisis. Malah risiko kewangan yang dihadapi oleh Malaysia
juga didapati masih dalam keadaan terkawal. Merujuk kepada kenyataan Ketua
Ekonomi Bank Dunia, Dr. Richard Record, sebanyak 97.7 peratus hutang Malaysia
adalah dalam denominasi ringgit.
Ini
menunjukkan risiko yang terhad kepada kerajaan apabila terdedah kepada
pertukaran asing. Hampir 70 peratus daripada hutang itu adalah jangka sederhana
dengan tempoh matang melebihi tiga tahun dan mempunyai risiko terhad
berdasarkan terma rollover atau pulang ganti. Pun begitu, kerajaan baharu sudah
tentu akan memastikan hutang terus ditangani dengan telus, waspada serta
berhati-hati selain melaksanakan pengurusan yang lebih berhemat.
Kenyataan
Ketua Ekonomi Bank Dunia itu dibuat ketika beliau membentangkan laporan
Pemantauan Ekonomi Malaysia Edisi Ke-18 Bank Dunia yang lalu. Laporan
Pemantauan Ekonomi Malaysia mengunjurkan ekonomi Malaysia dijangka kekal
berkembang pada paras 5.4 peratus untuk 2018 disokong asas makroekonomi dan
permintaan eksport yang kukuh. Malaysia sebenarnya masih mampu mengekalkan
pertumbuhan yang kukuh dan dapat memberikan asas mampan untuk kerajaan terus
melaksanakan agendanya. Malaysia adalah sebuah negara yang berjaya kerana
mempunyai ekonomi yang kukuh dan bergerak ke arah pendapatan tinggi. Laporan
itu juga menekankan kepentingan melihat kepada kualiti pertumbuhan secara
keseluruhan dan bagaimana setiap rakyat Malaysia boleh memanfaatkan kejayaan
ekonomi yang telah dicapai.
Saban
tahun hutang negara telah dilaporkan mengikut piawaian IMF iaitu format SDDS
ini. SDDS merupakan panduan kepada negara anggota IMF dalam penyebaran
statistik dan data negara kepada orang ramai. Mengikut laporan SDDS, hutang
Malaysia pada 31 Disember 2017 adalah RM686.8 bilion dan liabiliti luar jangka
pula adalah RM238 bilion. Angka ini terbuka dan boleh didapati di laman web
Bank Negara, Jabatan Perbendaharaan Negara, Jabatan Perakaunan Negara dan
Jabatan Audit Negara.
Baru-baru
ini kerajaan telah menambah angka baharu kepada jumlah tersebut termasuk
komitmen seperti pembayaran pajakan dan bayaran penyelenggaraan terhadap hutang
kerajaan dan liabiliti luar jangka yang berjumlah RM201.4 bilion. Oleh kerana
pertambahan itulah yang telah menunjukkan jumlah keseluruhan hutang negara
berada pada nilai mendekati RM1 trilion. Ia sebenarnya bermaksud jumlah hutang
dan liabiliti adalah sebanyak RM1 trilion. Secara teknikalnya, ini adalah angka
yang benar kerana Malaysia mempunyai liabiliti lebih daripada RM1 trilion, di
mana RM686.8 bilion adalah dalam bentuk sekuriti hutang. Kerajaan lain di dunia
juga menggunakan SDDS dan melaporkan hutang sekuriti tertunggak mereka sebagai
hutang negara, yang tidak termasuk tanggungan luar jangka. Tiada kerajaan di
dunia mengambil kira komitmen pajakan dalam laporan hutang negara mereka.
Bayaran sewa pula adalah semua perbelanjaan barangan namun ia bukanlah hutang
barang. Jika kita memasukkan nilai ini, maka semua perbelanjaan kerajaan
seperti gaji pegawai kerajaan, pencen dan subsidi dalam jumlah hutang negara
juga perlu dimasukkan ke dalam laporan.
Piawai
kiraan yang digunakan adalah seperti yang ditetapkan oleh badan kewangan
antarabangsa dalam melaporkan hutang negara, dan angka-angka ini boleh
diperoleh dengan mudah menerusi laman web Jabatan Negara, Perbendaharaan,
Jabatan Perakaunan dan Jabatan Audit Negara. Ia merupakan laporan yang tepat
dan telus yang dilaporkan dari semasa ke semasa. Malah agensi penarafan,
komuniti pelaburan dan institusi kewangan juga memahami dan menyedari akan
kewujudan ke semua angka tersebut kerana ia tidak pernah disembunyikan. Bahkan,
agensi penarafan sentiasa mengadakan mesyuarat dengan pegawai EPU dan MOF dan
laporan sentiasa dikemas kini secara kerap.
Perkembangan
ekonomi memungkinkan kerajaan untuk mencari lebih banyak sumber pendapatan
sekaligus meningkatkan keupayaan negara untuk menyerap lebih banyak hutang.
Untuk rekod, setakat ini, Malaysia tidak pernah culas menunaikan tanggungjawab
membayar komitmen yang telah diambil. Pun begitu, ia bukanlah hanya berkisar
kepada jumlah hutang yang kita punyai namun apakah sebenarnya yang boleh
dilakukan dengan hutang tersebut dan keupayaan negara untuk melunaskannya. Ini
kerana apabila kita pandai berhutang, kita juga perlulah bertanggungjawab untuk
membuat bayaran dan menyelesaikan hutang tersebut. Semoga negara ini akan terus
maju dan berupaya untuk terus melangsaikan hutang[7].
7.0 HUTANG LUAR NEGERI MALAYSIA
Jumlah
hutang luar negeri Malaysia menurun kepada 66.2% daripada KDNK pada akhir S3
2018 daripada paras tertinggi iaitu 74.3% daripada KDNK pada akhir tahun 2016.
Sebahagian besar hutang luar negeri dikumpul oleh syarikat dan bank. Hutang
luar negeri dalam denominasi mata wang asing berjumlah 46% daripada KDNK pada
akhir S3 2018, berbanding dengan paras tertinggi iaitu 60% daripada KDNK semasa
Krisis Kewangan Asia 1997. Yang ketara, hutang luar negeri Kerajaan dalam
denominasi mata wang asing adalah amat rendah (1.2% daripada KDNK).
Meskipun
risiko yang menyelubungi keadaan pembiayaan luar negeri telah meningkat, risiko
kepada hutang luar negeri Malaysia, termasuk hutang luar negeri jangka pendek,
kekal terurus. Hal ini disokong oleh profil hutang luar negeri yang
menggalakkan dan keupayaan pembayaran balik peminjam yang berterusan.
Mencerminkan liberalisasi peraturan pentadbiran pertukaran asing Malaysia
secara berperingkat-peringkat dan desentralisasi rizab antarabangsa, entiti
Malaysia telah mengumpul aset luar negeri dengan jumlah yang ketara.
Yang
penting, aset luar negeri bukan rizab Malaysia meningkat sekali ganda daripada
RM622 bilion pada akhir tahun 2010 kepada RM1.3 trilion pada akhir S3 2018.
Syarikat dan bank tempatan kini memegang tiga perempat daripada aset luar
negeri Malaysia yang bernilai RM1.7 trilion. Pengumpulan aset ini menyumbang
kepada kedudukan aset mata wang asing bersih yang dicatat oleh Malaysia.
Kedudukan ini menjadi pelindung sekiranya kadar pertukaran asing menyusut nilai
secara mendadak. Paling penting, aset ini boleh digunakan untuk memenuhi
obligasi hutang luar negeri peminjam tanpa memerlukan tuntutan ke atas rizab
antarabangsa Bank Negara Malaysia.
8.0 HUTANG SEKTOR AWAM
Hutang
sektor awam meliputi obligasi hutang
semua peringkat kerajaan termasuk Kerajaan Persekutuan, Kerajaan Negeri,
badan berkanun dan syarikat awam bukan kewangan (SABK) termasuk jaminan
Kerajaan kepada entity sektor awam. Liputan hutang sector awam yang
komprehensif merupakan aspek penting dalam pengurusan hutang yang berhemat bagi
mengukur potensi pendedahan risiko terhadap kewangan sector awam. Pendekatan
ini membantu Kerajaan mengambil langkah konstruktif dan menyeluruh dalam
mengurus dan mengurangkan paras hutang.
Jadual 5.1 Hutang Sektor Awam Tahun 2016-2017
Sumber : Kementerian Kewangan Malaysia
Pada
akhir Disember 2017, hutang sektor awam mencatat peningkatan kepada RM989.2
biliion atau 73.1% daripada KDNK (akhir Disember 2016: RM901.2 billion; 73.2%)
dengan Hutang Kerajaan Persekutuan sebagai komponen terbesar iaitu RM686.8
bilion atau 69.5%. Hutang SABK meningkat
kepada 242.8 bilion atau 24.5% daripada jumlah hutang (akhir 2016: RM204
bilion; 22.7%) manakala baki 6% ialah hutang badan berkanun. Sebahagian besar
hutang SABK bertujuan untuk pelaburan projek infsrastruktur terutamanya transit
aliran massa (MRT) dan pemanjangan laluan transit aliran ringan (LRT).
Sementara itu, hutang badan berkanun meningkat kepada 59.6 bilion ) terutamanya
disebabkan oleh terbitan hutang LPPSA
dan Perbadanan PR1MA Malaysia (PR1MA) yang dijamin kerajaan bagi
membiayai pinjaman perumahan penjawat awam dan projek perumahan PR1MA.
9.0 KENAAN BAYARAN HUTANG KERAJAAN MENGIKUT
BAJET 2019
Sumber : Kementerian Kewangan
Malaysia
Berdasarkan anggaran Bajet Tahun
2019 oleh Kementerian Kewangan Malaysia, jumlah kenaan bayaran hutang kerajaan
bagi tahun 2018 adalah sebanyak RM 30.9
bilion dijangka meningkat kepada RM 33 bilion bagi anggaran tahun 2019.
10.0 KESIMPULAN
Dalam
Belanjawan 2019, keperluan pinjaman kasar Kerajaan Persekutuan dijangka meningkat untuk
membiayai defisit dan pembiayaan semula kertas matang. Sebanyak RM70 bilion
hutang dianggar akan matang pada tahun 2019 dan sekitar 25% akan ditebus pada
separuh pertama 2019 mencerminkan risiko pembiayaan semula wang yang lebih
rendah dalam jangka masa terdekat. Walaupun terdapat keperluan pinjaman yang
lebih tinggi, namun purata keperluan pembiayaan kasar kepada KDNK pada 2019
dianggarkan jauh lebih rendah daripada had purata 15% IMF untuk ekonomi yang
berkembang pesat. Sementara itu, Kerajaan sedang meneroka pasaran antarabangsa
bagi mempelbagaikan portfolio, menetapkan penanda aras abaharu dan menggalakkan
aktiviti perdagangan dalam pasaran kewangan. Melangkah ke hadapan, Kerajaan
bermatlamat untuk mengurangkan paras hutang secara berperingkat tanpa
menjejaskan pertumbuhan ekonomi. Justeru, penting untuk Kerajaan mengimbangi
keperluan menwujudkan ruang fiskal dan mematuhi peraturan pengurusan hutang
demi mencapai kesemua objektif tersebut.
11.0 RUJUKAN
[8] www.bnm.gov.my
Comments