GELAGAT ORGANISASI BPMN 2023
BAB 7 MEMAHAMI PASUKAN KERJA
1.0 PENGENALAN
Sebagaimana
yang kita ketahui, pasukan di dalam organisasi dianggap sebagai sesuatu yang
amat penting bagi memperbaiki prestasi organisasi sehinggakan organisasi
sanggup memperuntukkan beribu-ribu malah berjuta-juta ringgit bagi memberi
pendedahan dan latihan kepada pekerja mengenai kerja berpasukan ini. Kerja
berpasukan dapat meningkatkan keberkesanan dan kejayaan pekerja dalam
melaksanakan tugas yang yang sukar dan mencabar. Pasukan juga sesuai bagi
tugasan yang memerlukan kepada pengetahuan, kemahiran serta latar belakang yang
berbeza dan pelbagai. Pada masa ini, penyelesaian masalah adalah sesuatu yang
mencabar kerana organisasi terpaksa berhadapan dengan ketidak pastian dan
ketidakstabilan pada persekitarannya.
2.0 ISI
2.1 Pasukan
Kerja
Pasukan kerja adalah ditakrifkan sebagai usaha individu untuk
menghasilkan sesuatu prestasi yang menjangkaui jumlah input prestasi individu
(Robbins, 1998). Greenberg dan Baron (2000) mendefinisikan pasukan sebagai
sebuah kumpulan yang ahlinya mempunyai kemahiran yang saling melengkapi dan
mempunyai komitmen untuk mencapai matlamat bersama. Pasukan juga boleh dinilai
sebagai kumpulan yang matang dan mempunyai tahap saling bersandaran yang tinggi
antara ahliahlinya yang berkomitmen sepenuhnya untuk mencapai matlamat bersama
(Afsaneh & Ali, 1999).
Dari definisi-definisi yang diberikan, dapatlah kita takrifkan pasukan
kerja sebagai individu-individu yang berusaha bersama-sama untuk mencapai
matlamat secara kolektif. Usaha yang digemblengkan bersama oleh individu
tersebut dapat memberikan hasil yang lebih baik berbanding sekiranya kita
mencampurkan hasil kerja individu yang bekerja sendirian (Afsaneh & Ali,
1999).
2.2 PERBEZAAN
ANTARA PASUKAN KERJA DAN KUMPULAN KERJA
Kumpulan kerja adalah individu-individu yang bekerja bagi mencapai matlamat
manakala pasukan walaupun sama dari aspek penubuhannya iaitu untuk mencapai
matlamat bersama tetapi berbeza berbanding kumpulan jika dinilai dari
aspek-aspek berikut. Perbezaan pertama adalah berkaitan dengan hasil kerja.
Prestasi kumpulan adalah bergantung kepada kerja setiap ahli secara individu.
Prestasi pasukan, sebaliknya adalah bergantung kepada sumbangan ahli secara
kolektif. Perkara kedua yang membezakan antara kumpulan dan pasukan adalah aspek
pemilihan ahli. Ahli kumpulan dipilih secara rambang dan tidak sistematik.
Pemilihan ahli kumpulan bukanlah bertujuan untuk memenuhi keperluan organisasi
yang tertentu. Perkara ini menyebabkan kemahiran yang ada pada ahli yang
dipilih adalah rawak dan pelbagai.
Berlainan dengan pemilihan ahli pasukan yang dibuat bagi memenuhi keperluan
organisasi yang tertentu. Pemilihan ahli pasukan dilakukan secara sistematik
dan hasilnya, kemahiran yang ada pada ahli pasukan kerja adalah saling
melengkapi.
Perbezaan seterusnya melibatkan kebertanggungjawaban (accountability) ke
atas perlaksanaan kerja yang dilakukan. Bagi ahli dalam sesebuah kumpulan
kerja, kebertanggungjawab bagi hasil kerja tersebut adalah adalah pada
peringkat individu sahaja. Ini bermaksud, ahli kumpulan bertanggungjawab kepada
pengurusnya sahaja. Tetapi, bagi pasukan pula, kebertanggungjawaban ahli adalah
tidak terhad ke atas kerjanya sahaja tetapi juga ke atas ahli-ahli lain dalam
pasukan kerjanya. Walau pun ahli pasukan masih melaporkan kepada seorang pengurus
atau ketua, tetapi pelaksanaan tugas adalah lebih bergantung kepada komitmen
ahli terhadap pasukan mereka. Kumpulan kerja berkongsi norma tetapi ahli
pasukan berkongsi budaya yang sama. Ahli kumpulan berfungsi menurut apa yang
dibenarkan oleh kumpulan tersebut tetapi ahli pasukan berfungsi berdasarkan
kepada kepercayaan antara satu dengan lain dan membentuk budaya kerjasama. Ahli
pasukan sanggup untuk membelakangkan kehendak individu dan bekerjasama bagi
mencapai matlamat yang diingini. Konflik ditangani dengan cara yang membina
(constructive) bagi meningkatkan keberkesanan prestasi dan kreativiti.Setelah
melihat kepada kelebihan yang ada pada pasukan kerja, dapatlah kita simpulkan
bahawa pasukan kerja adalah lebih berkesan bagi menjamin pencapaian prestasi
yang lebih tinggi berbanding kumpulan kerja. Walau bagaimanapun, kita perlulah
berhati-hati kerana bukan semua usaha untuk membentuk sebuah pasukan yang boleh
berfungsi dengan berkesan menemui kejayaan. Perbincangan seterusnya akan menghuraikan
jenis-jenis pasukan dan memberi panduan bagaimana pasukan yang berkesan dapat
dibentuk. Kaedah bagi mendorong ahli organisasi untuk menjadi ahli pasukan juga
akan dibincangkan.
2.3 JENIS-JENIS
PASUKAN
Menurut Afsaneh dan Ali (1999), pasukan boleh dikategorikan kepada empat
jenis. Faktor yang menentukan jenis pasukan yang dipilih oleh organisasi bagi
mencapai matlamatnya adalah bergantung kepada, pertamanya faktor tahap
kekompleksan tugas dan kedua, faktor jangka masa keahlian.
2.3.1 Jenis I: Pasukan
Kerja Mudah
Afsaneh dan Ali (1999) mengkategorikan pasukan kerja mudah sebagai pasukan
yang belum mencapai peringkat pembentukan pasukan yang sepenuhnya. Ini adalah
kerana pasukan kerja mudah masih perlu melapor kepada seorang pengurus walaupun
pada dasarnya ahli-ahli pasukan tersebut mempunyai matlamat bersama.
Kebiasaannya pasukan kerja mudah melibatkan tugas yang ringkas dan mempunyai
keahlian yang stabil. Fokus utama bagi pasukan kerja mudah adalah terhadap menyelesaikan
isu dalaman organisasi seperti bagaimana mengurangkan kos pengeluaran dan
matlamatnya adalah untuk menyelesaikan masalah yang mudah. Halangan utama bagi
pasukan jenis ini untuk berfungsi dengan berkesan adalah ahli-ahli berhadapan
dengan masalah latihan yang tidak mencukupi bagi melaksanakan tugas mereka
dengan baik. Contoh bagi pasukan kerja mudah adalah kumpulan kualiti iaitu
salah satu daripada bentuk pasukan kerja yang paling banyak diamalkan di kilang-kilang
di sekitar tahun 1980-an.
2.3.2 Jenis II:
Pasukan Pentadbiran
Seperti pasukan kerja mudah, pasukan pentadbiran juga mempunyai keahlian
yang kekal tetapi pasukan pentadbiran terlibat dalam melaksanakan tugas yang
dianggap lebih kompleks yang menekankan kepada isu-isu organisasi sama ada
dalaman atau luaran. Ahli-ahli mempunyai matlamat untuk menyelesaikan masalah
tetapi masih mempunyai kepentingan dan berusaha untuk mengenengahkan pendapat sendiri.
Cabaran utama yang dihadapi bagi pasukan pentadbiran adalah keupayaan untuk
mengimplementasikan keputusan yang diambil secara sepenuhnya (Afsaneh &
Ali, 1999). Contoh pasukan pentadbiran adalah pasukan pengurusan yang digunakan
dalam organisasi bagi menyelaraskan tugas pentadbiran dan pengurusan untuk
mencapai matlamat organisasi.
2.3.3 Jenis III:
Pasukan Silang Jabatan
Pasukan silang jabatan adalah bentuk pasukan yang mempunyai keahlian yang
sentiasa bertukar ganti bagi memenuhi keperluan tugas yang diberikan. Pasukan
jenis ini bertanggungjawab untuk menyelesaikan tugas yang mudah, bersifat
dalaman dan khusus. Struktur organisasi yang berbentuk fungsian adalah merupakan
halangan terbesar bagi perlaksanaan pasukan silang jabatan yang berkesan. Struktur
sebegini menyukarkan interaksi dan integrasi bidang fungsian yang berbeza. Contoh
bagi pasukan silang jabatan adalah pasukan silang fungsian dan task force. Walaupun
mula dipraktikkan lebih kurang tiga dekad yang lalu, pasukan silang fungsian
semakin popular pada tahun-tahun 1980-an. Kesemua pengeluar automobil yang
utama-termasuk Toyota, Honda, Nissan, BMW, Ford, dan Chrysler telah menggunakan
kaedah pasukan silang fungsian bagi menjayakan projek-projek besar mereka.
2.3.4 Jenis IV:
Pasukan Proses
Bentuk pasukan yang keempat adalah pasukan proses yang mempunyai ciri
kreativiti dan menekankan kepada penyelesaian masalah yang melibatkan
organisasi secara keseluruhan. Pasukan proses adalah merupakan bentuk pasukan
yang dianggap paling ideal bagi membentuk organisasi berasaskan pasukan. Oleh
itu, cabaran utama bagi organisasi yang ingin mengamalkan kaedah pasukan silang
jabatan adalah menyediakan ahli dan organisasi bagi menerima dan menggunakan kaedah
pasukan (Afsaneh & Ali, 1999). Sebagai kesannya, kepentingan dan pengaruh
pihak atasan ke atas pasukan pengurusan kendiri ini akan berkurangan dan
autonomi yang lebih akan dimiliki oleh ahli-ahli pasukan. Berdasarkan kepada
pelaksanaan pasukan pengurusan kendiri di kalangan syarikat-syarikat besar di
Amerika Syarikat, ianya menunjukkan bahawa pengamalan kaedah ini telah menghasilkan
kejayaan bagi kebanyakan syarikat. Contohnya, Texas Instrument telah mengiktiraf
sumbangan pasukan pengurusan kendirinya kerana menolong syarikat tersebut
memenangi Anugerah Kualiti Kebangsaan Malcolm Baldrige dan kerana membolehkan
syarikat mencapai jumlah jualan yang sama walaupun jumlah pekerja dikurangkan
sebanyak 25 peratus.
2.4 MEMBENTUK PASUKAN
BERPRESTASI TINGGI
Di dalam bab yang
lalu kita telah membincangkan beberapa konsep yang penting berkenaan dengan
konsep kumpulan. Dalam bahagian ini, kita akan cuba mengaitkan pengetahuan kita
tentang proses kumpulan dengan bagaimana kita dapat membentuk pasukan yang
efektif atau yang berprestasi tinggi.
2.4.1 Saiz Pasukan Kerja
Pasukan kerja yang
terbaik adalah mempunyai ahli yang kecil bilangan. Apabila sesebuah pasukan
mempunyai ahli yang melebihi 10 hingga 12 orang, adalah sukar untuk pasukan
tersebut berfungsi. Ini adalah kerana akan timbul kesukaran untuk ahli-ahli berinteraksi
dengan berkesan dan bersetuju di atas sesuatu perkara. Selain dari itu, pasukan
yang bersaiz besar sukar untuk membentuk keeratan kumpulan atau kohesi, serta sukar
untuk meningkatkan komitmen dan kebertanggungjawaban ahli-ahli bagi mencapai
prestasi kumpulan yang baik.
2.4.2 Kebolehan Ahli
Salah satu faktor
yang perlu diambilkira ketika mereka bentuk pasukan agar ianya menjadi satu
pasukan yang berprestasi tinggi adalah kebolehan ahli-ahli pasukan. Untuk
menjadi pasukan yang berkesan, sesebuah pasukan memerlukan kemahiran atau skil
yang berbilang jenis. Pertama, pasukan memerlukan individu yang mempunyai
kepakaran teknikal. Keduanya, pasukan memerlukan individu yang mempunyai
kemahiran untuk menyelesaikan masalah dan membuat keputusan bagi mengenalpasti
masalah, menjana dan menilai alternatif, serta membuat keputusan yang tepat.
Akhir sekali, pasukan memerlukan individu yang dapat menjadi pendengar yang baik,
menyelesai konflik, memberi maklumbalas serta lain-lain bentuk kemahiran antara
perorangan atau interpersonal.
2.4.3 Pengagihan Peranan dan Mempertingkatkan Kepelbagaian
Pasukan mempunyai
keperluan yang berbeza, begitu juga ahli pasukan. Individu sewajarnya dipilih
untuk menyertai pasukan berdasarkan kepada personaliti dan pilihan mereka.
Pasukan berprestasi tinggi seharusnya memadankan individu dengan peranan yang
pelbagai. Sebagai contoh, seorang jurulatih bola sepak yang mempunyai pasukan
yang selalu berjaya telah belajar memahami pasukannya, kekuatan dan kelemahan setiap
pemain, serta memberi mereka posisi yang bersesuaian dengan kemahiran mereka
bagi membolehkan mereka beraksi dengan cemerlang. Keadaan yang sama boleh juga
dikaitkan dengan perlaksanaan konsep kerja berpasukan dalam organisasi.
Seseorang pengurus perlu mengetahui apakah peranan yang perlu diisi oleh ahli
pasukan. Beliau seterusnya perlulah mengisi peranan tersebut berdasarkan
kesesuaian peranan dengan kemahiran dan pilihan ahlinya. Dengan memadankan
pilihan ahli dan keperluan peranan, pengurus boleh yakin yang pasukan tersebut dapat
berfungsi dengan berkesan.
2.4.4 Komitmen Mencapai Matlamat yang Sama
Salah satu kriteria
penentu bagi kejayaan pasukan adalah matlamat yang dapat merangsang ahli untuk
melakukan yang terbaik bagi pasukan mereka. Matlamat tersebut dikenali sebagai
visi. Visi menggariskan panduan kasar tentang apa yang dikehendaki organisasi
atau pasukan. Adalah perlu bagi satu pasukan yang efektif untuk mempunyai
matlamat yang dapat memberi halatuju, momentum, dan meningkatkan komitmen ahli-ahli.
2.4.5 Membentuk Matlamat yang Spesifik
Untuk menjamin
kejayaan pasukan, matlamat bersama tadi perlulah ditafsirkan kepada objektif
yang lebih spesifik, boleh diukur, dan realistik. Matlamat yang spesifik dapat
dijadikan panduan bagi melaksanakan apa yang hendak dicapai serta dijadikan
piawai bagi mengukur pencapaian yang telah dibuat. Objektif yang spesifik ini
dapat membantu komunikasi yang lebih jelas dalam pasukan. Selain itu, objektif
juga dapat membantu ahli-ahli pasukan menjadi lebih fokus dalam usaha mencapai
matlamat tersebut.
2.4.6 Kepimpinan dan Struktur
Matlamat menentukan
sasaran akhir yang hendak dicapai oleh sesuatu pasukan. Walau bagaimanapun,
perlu wujud kepimpinan yang kuat serta struktur yang dapat menyokong pasukan
mencapai matlamat tersebut.Kepimpinan yang baik adalah merupakan satu faktor
penting yang dapat memotivasikan ahli. Begitu juga dengan struktur. Struktur
pula dapat memberi garis panduan tentang bagaimana sesuatu objektif itu boleh dicapai.
Pengagihan tugas yang tepat dan sama rata adalah perlu bagi menjadikan sesuatu
pasukan lebih berkesan. Selain itu, pasukan juga perlu menentukan bagaimana
penjadualan dibuat, kemahiran yang perlu dibangunkan, bagaimana konflik boleh diselesaikan,
dan bagaimana keputusan diambil dan diubah. Persetujuan bagaimana sesuatu tugas
perlu dilaksanakan dan bagaimana menyatukan kemahiran yang ada adalah memerlukan
kepada kepimpinan yang baik dan struktur yang sesuai.
2.4.7 Social Loafing dan Kebertanggungjawaban (Accountability)
Kita telah
mempelajari bagaimana dalam sesuatu pasukan, akan terdapat ahli-ahli yang Cuma
mahu menumpang nama kumpulan tanpa menyumbangkan sebarang usaha. Keadaan inilah
yang dinamakan social loafing. Keadaan ini selalunya terjadi apabila
kebertanggungjawaban setiap ahli bagi melaksanakan tugas pasukan adalah tidak
jelas. Bagi pasukan yang berprestasi tinggi, perkara begini jarang berlaku
kerana selain dari mempunyai tanggungjawab pasukan, ahli juga akan mempunyai tanggungjawab
sendiri yang perlu dilaksanakan.
2.4.8 Penilaian Prestasi dan Sistem Ganjaran
Bagi membentuk satu
pasukan yang berprestasi tinggi, sistem ganjaran yang dilaksanakan oleh
organisasi perlulah membentuk sokongan yang baik bagi pengamalan kaedah pasukan.
Untuk menjamin kejayaan pasukan, sistem pampasan, gaji, kenaikan pangkat dan
sebagainya perlulah mengambarkan kepentingan keberkesanan pekerja sebagai ahli pasukan.
Sistem penilaian prestasi individu, upah yang tetap, serta yang seumpamanya
adalah tidak konsisten dengan perlaksanaan kerja berpasukan dalam organisasi.
Oleh itu, selain dari menilai sumbangan individu, pihak pengurusan perlu mengambilkira
penilaian berkumpulan dan sistem ganjaran berpasukan seperti perkongsian
untung, penghargaan berpasukan dan lain-lain bentuk ganjaran yang dapat mengukuhkan
usaha dan komitmen pasukan.
2.4.9 Membentuk Saling Kepercayaan yang Tinggi
Satu lagi ciri yang
penting bagi pasukan berprestasi tinggi ialah saling kepercayaan yang tinggi.
Kepercayaan adalah keyakinan setiap ahli terhadap kejujuran, karektor dan kebolehan
ahli yang lain. Melalui pengalaman, kita mengetahui bahawa kepercayaan adalah sesuatu
yang sangat rapuh dan ianya mudah tergugat. Sekali kepercayaan dimusnahkan,
sukar bagi kita untuk membinanya semula. Kenyataan ini merupakan satu cabaran
bagi pengurusan untuk mengekalkan kepercayaan yang wujud di antara ahli pasukan
dan antara ahli dengan organisasi.
2.5 MEMBENTUK INDIVIDU
MENJADI AHLI PASUKAN
Perbincangan
terdahulu, telah mengemukakan kelebihan penggunaan pasukan kerja di dalam
organisasi. Akan tetapi, kita harus menerima hakikat bahawa tidak semua
individu boleh menjadi ahli pasukan atau team player. Memang ramai ahli dalam
organisasi yang bersifat individualistik dan lebih cenderung untuk melakukan
sesuatu tugas bersendirian dan menikmati kejayaan berseorangan. Selain itu,
kita juga tidak boleh nafikan tentang peranan organisasi sendiri yang membentuk
peribadi individualistik ahli-ahlinya. Organisasi yang memberi penghargaan
kepada kejayaan individu dan membentuk persekitaran yang kompetitif menyukarkan
kaedah kerja berpasukan dilaksanakan.
2.5.1 Pemilihan
Untuk menjadi ahli pasukan
yang berkesan, individu sememangnya perlu mempunyai kemahiran antara perorangan
yang baik. Oleh itu, pihak pengurusan boleh menggunakan kriteria ini untuk
memilih pekerja yang sesuai bagi menyertai pasukan yang akan dibentuk. Malangnya,
ramai individu yang tidak memiliki kemahiran yang sedemikian. Sekiranya anda
seorang pengurus, ada beberapa cara untuk mengatasi masalah ini. Pertama, anda
tidak memilih individu yang tidak mempunyai kemahiran perorangan menyertai
pasukan. Atau, anda boleh memindahkan individu tersebut ke jabatan yang tidak
mengamalkan kerja berpasukan. Pilihan lain, sebagai pengurus, anda perlu
memberi latihan kepada individu tersebut dan menjadikan beliau seorang ahli
pasukan yang berkesan.
2.5.2 Latihan
Sebagai satu
langkah yang lebih optimistik, kita boleh memberi latihan yang sewajarnya
kepada pekerja untuk menjadikan mereka seorang ahli pasukan. Banyak jenis
latihan yang boleh memberi peluang kepada pekerja memahami konsep kerja berpasukan
dan mengalami kepuasan hasil dari kerja berpasukan ini. Antara bentuk-bentuk
latihan yang selalu disediakan oleh organisasi dan pakar perunding adalah
bengkel-bengkel untuk menolong pekerja memperbaiki kemahiran menyelesaikan masalah,
komunikasi, perundingan, pengurusan konflik dan sebagainya. Selain itu, pekerja
juga didedahkan kepada lima tahap pembentukan kumpulan sebagaimana dibincangkan
dalam bab yang lepas.
2.5.3 Ganjaran
Alternatif yang
terakhir adalah penggubalan semula sistem ganjaran agar ianya boleh memupuk
semangat kerjasama dan bukannya persaingan. Dalam mengubah suai sistem ganjaran,
pengurus perlu memastikan kenaikan pangkat, kenaikan gaji, atau segala bentuk
penghargaan adalah diberikan kepada individu berdasarkan keberkesanan mereka
sebagai ahli pasukan. Antara gelagat atau kelakuan pekerja yang perlu dihargai
adalah usaha mereka untuk berkongsi maklumat, melatih pekerja baru, menolong
menyelesaikan konflik pasukan dan memahirkan diri dengan kemahiran baru yang
penting tetapi tidak dipunyai oleh ahli-ahli pasukan yang lain.
Selain dari
ganjaran luaran atau ekstrinsik, pasukan juga boleh memberi ganjaran yang
berbentuk dalaman, non-material atau intrinsik. Dengan menyertai pasukan,
ahli-ahli dapat merasakan mereka mempunyai dan dipunyai. Adalah sesuatu yang
menyeronokkan dan membanggakan untuk menjadi ahli bagi pasukan yang berjaya.
Peluang untuk membangunkan diri sendiri dan membantu ahli lain adalah suatu pengalaman
yang sangat memuaskan dan berharga bagi pekerja.
2.6 Ciri-ciri utama kerja
berpasukan
Terdapat empat ciri
utama kerja berpasukan iaitu:
1) Usaha kolektif
-Ahli dalam
organisasi mesti memahami dan berkongsi pandangan tentang hala tuju dan
matlamat yang hendak dicapai oleh organisasi.
-Menyedari peranan
dan fungsi masing-masing boleh memberi motivasi kepada ahli untuk mengambil
bahagian dalam setiap peranangan dan tindakan yang telah diputuskan.
-Bekerja
bersama-sama boleh dicapai jika usaha kolektif dijadikan sebagai prinsip
bekerja kerana semua kekuatan dan seumber dapat digembleng ke arah pencapaian
matlamat yang satu.
2) Positif
-Setiap anggota
organisasi harus melihat kerja berpasukan sebagai peluang bagi pencapaian
matlamat, memenuhi keperluan hidup dan menyediakan sokongan sosial ketika
berlaku krisis.
-Melihat dari
perspektif positif dapat mewujudkan kejelekitan sesama ahli kumpulan seterusnya
kuasa sinergi yang menggerakkan organisasi ke arah prestasi yang maksimum.
-Kesepaduan di
antara peranan ahli dan prestasi akan menggalakkan idea yang lebih kreatif dan
mengurangkan jurang perbezaan pendapat.
3) Kerjasama
-Tidak semua
anggota organisasi benar-benar mamahami peranan yang diamanahkan kepada mereka.
Ini kerana terdapat di antaranya yang lebih suka bekerja bersendirian.
-Cabaran besar
organisasi bagi menarik perhatian anggotanya ialah mendedahkan peluang yang bakal
dinikmati jika bergerak secara berkumpulan. Di peringkat awal, komunikasi yang
lebih kerap sesama ahli dapat meningkatkan 'espirit de corp' untuk mereka
saling kenal-mengenal seterusnya memahami aspirasi organisasi.
4) Saling lengkap-melengkapi
-Setiap anggota ada
peranan masing-masing mengikut kepakaran.
-Pengkayaan ilmu
dan peningkatan prestasi akan lebih terserlah jika setiap anggota menyumbang
kemahiran dan kepakaran masing-masing.
-Proses
lengkap-melengkapi di dalam organisasi akan mewujudkan integrasi yang lebih
kukuh dan menjadi teras kepada kejayaan yang lebih besar.
2.7 Bentuk kerja berpasukan
Terdapat empat
bentuk kerja berpasukan iaitu kumpulan pasukan pemandu, kumpulan penyelesaian
masalah, kumpulan pengurusan kendiri dan kumpulan silang fungsi.
1) Kumpulan Pasukan Pemandu
-Tujuan kumpulan
ini adalah untuk melaksanakan usaha penambahbaikan atau menyelesaikan masalah
khusus yang wujud di dalam organisasi.
-Isu-isu penting
seperti agihan kuasa, membuat keputusan, kepimpinan dan interaksi tidak menjadi
masalah besar kerana ianya jelas dan mudah.
2) Kumpulan Penyelesaian Masalah
-Anggota dalam
kumpulan ini berkongsi idea atau cadangan untuk meningkatkan proses kerja
mereka.
-Gerak kerja setiap
ahli kumpulan sangat fokus kerana tema perbincangan berkisar kepada kaedah
meningkatkan kualiti, menambah kecekapan dan menceriakan suasana persekitaran
kerja.
-Saiz anggota
kumpulan di antara 8 hingga 10 orang dan mereka bertemu untuk membentangkan
semua idea yang dikenal pasti seterusnya bergerak ke arah pencapaian matlamat
organisasi.
3) Kumpulan Pengurusan Kendiri
-Hampir 70 peratus
syarikat dalam Fortune 1000 mengguna pakai jenis pasukan kerja ini.
-Kaedah
pelaksanaannya adalah tanpa ketua tetapi setiap anggotanya bertanggungjawab
menyelesaikan tugas khusus yang diamanahkan.
-Kumpulan ini
diberi kebebasan bergerak, memilih anggota sendiri dan masing-masing boleh
menilai prestasi kerja tanpa ada halangan.
4) Kumpulan Silang Fungsi
-Kumpulan ini
dianggotai oleh mereka yang berada dalam hirarki yang sama tetapi berbeza dalam
bidang kepakaran atau kemahiran. Semua ahli dikumpulkan untuk menyelesaikan
tugas khusus.
-Kelebihan kumpulan
silang fungsi ialah pertukaran maklumat berlaku dengan cepat, menjana idea-idea
baru, menyelesaikan masalah dan memberi ruang kepada penyelarasan tugas-tugas
yang mencabar.
-Bagi setiap
anggota kumpulan, cabaran utama ialah memberi kepercayaan dan kesediaan untuk
berkongsi kepakaran.
-Kumpulan jenis ini
banyak diguna pakai dalam industri automatif.
2.8 Isu dan cabaran kerja
berpasukan
Pakar pengurusan,
Peter F. Drucker pernah menyifatkan trend berpasukan ini semakin menurun kerana
kerja secara pasukan menjurus kepada kekecewaan. Maksudnya ialah kerja
berpasukan ada kalanya tidak perlu kerana bagi sesetengah keadaan, keputusan
yang diambil oleh seorang lebih baik dan berkesan. Pandangan seperti ini boleh
mempengaruhi ramai orang kerana kesannya ke atas keberkesanan kerja berpasukan.
Bagaimanapun banyak kajian yang mengaitkan kerja berpasukan menjadikan prestasi
kerja lebih baik sekali gus menolak anggapan Drucker sebelum itu.
Membentuk sebuah
pasukan kerja yang benar-benar mantap adalah cabaran paling besar bagi
kewujudannya. Terdapat sembilan cabaran besar yang menjadi halangan kepada
setiap anggota organisasi untuk merealisasikan kejayaan mereka.
Cabaran utama dalam
kerja berpasukan ialah memberi kefahaman kepada anggota organisasi. Ini kerana
matlamat yang difahami sahajalah yang mampu menggerakkan seluruh fikiran dan
tenaga pasukan bagi menjayakannya. Ia juga menyemai komitmen yang bersepadu dan
sanggup berkorban. Individu yang cekap atau mempunyai tahap kompetensi yang
relevan dengan tugas dapat menyumbang kepada kerja berpasukan yang lebih
cemerlang.
Mewujudkan
kepercayaan yang dikongsi bersama adalah umpama berhadapan dengan duri-duri di
atas jalan. Kesusahan, kesakitan dan turun naik semangat kerja diukur dengan
tahap integriti, watak dan bentuk komunikasi di antara satu sama lain.
Komunikasi yang berkesan boleh memberi panduan kepada anggota organisasi bagi
mengurangkan salah faham, merangsang kejelekitan dan cepat bertindak balas
apabila berhadapan dengan sebarang masalah.
Kepimpinan berkesan
amat diperlukan oleh organisasi khususnya ketika menghadapi situasi sukar.
Pemimpin mengembalikan seluruh operasi organisasi pada landasan yang betul,
memberi harapan kepada ahli, meningkatkan keyakinan diri setiap orang dan
meniup semangat merealisasikan potensi diri. Kepimpinan berkesan bukan hanya
menunjukkan arah atau mengawal sebaliknya berperanan sebagai fasilitator atau
pembimbing.
3.0 Rumusan
Kejayaan organisasi
tidak lagi dikaitkan secara langsung dengan prestasi individu. Malahan kejayaan
demikian dilihat sebagai fungsi sempurna sebagai sebuah organisasi atau sebuah
pasukan. Bagi menyerlahkan prestasi ini, setiap anggota mesti berupaya
berkomunikasi secara terbuka dan jujur di antara satu sama lain, berani
menghadapi konflik dan bersedia menerima perbezaan pendapat.
Kerja berpasukan
yang mantap seringkali dibayangi oleh individu yang mempunyai pencapaian luar
biasa. Jawatan presiden atau setiausaha tidak lebih daripada pembimbing atau
pemudah cara kerana dalam organisasi, setiap orang mempunyai peranan
masing-masing. Mereka bekerja, berfikir dan bertindak kerana yakin kerja
berpasukan dapat menyelesaikan banyak masalah.
4.0 Rujukan
Jaafar Muhamad.
1997. Kelakuan Organisasi. Kuala Lumpur: Leeds Publications. Edisi kedua.
McShane, S.L dan
Von Glinow, M.A. 2003. Organizational Behavior. New York: Mcgraw-Hill
Companies, Inc. Second edition.
Robbins, S.P dan
Decenzo, D.A. 2004. Fundamentals of management: essential consepts and
applications. New Jersey: Pearson Prentice Hall. Fourth edition.
Robiah K. Hamzah.
1995. Remaja dan Kepimpinan Persatuan. Kuala Lumpur: Dewan Bahasa dan Pustaka.
Comments